朗聲四起

azua sika makaya izua patjetucu a kai a kakudakudan a palisi na paiwanzuku, mavana izua icua pinuiqinaljanan a sinan kakudan tua qiniladjan. au aicu a pinuiqinaljanan a sinan kakudan tua qinilaqiladjan, kemasimaza taicu a matjatjalevalevak ta qiladlan na vusam a kakudakudan. aicu a matjatjalevalevak ta qiladlan na vusam a kakudakudan namayatucu, a na tjasevalitan a qiniladjan kata zaisang, mavana sangasangasan a aljak a tjemalevak aya, yipu uqaljai yipu vavayan, kana sangasangasan a sinipualjak(vusam), timadju a tjemalevak a penuljat tua zaisang, ngadan nua umaq kata qiniladjan iqinaljan, makeljang angata tu aicu a paiwanzuku mamamav a sipacunan tua vavayavan katua uqaljaqaljai, manasika tjuruvuanga a vavayavayan a vusam a na qemiladj iqinaljan tucu, makeljang angata tu mamav a sipacunan tua vavayavayan katua uqaljaqaljai na paiwanzuku, aicu mavana sikizengezenger nua paiwanzuku a caucau uta. aicua seravar namaya paiwanzuku uta ljakua maljiyan a kakudan niamadju, aicua seravar semanvusam tua uqaljai, nuneka nu uqaljai a aljak, mana semanvusam ta vavayan a aljak.

aicua nasi na uqaljai kata vavayan tjarayizua patarevan, aicua sikamamav nua uqaljai nua vavayan a paljavak tua ikacauan a kininemeneman, kinasicuai nua paiwanzuku, kemasi tua sialangan tua nemanga, maljaluai aza sisanpazangalan ta uqaljai ta vavayan a langalj, katua vecik na djilung, na tjiuma, na kamavanan, kana sinicuayan a vecik izua sakamaya paqaqecev tua vavayan tua uqaljai.

a kininemeneman nua paiwanzuku yinika aming a qemuzimuzip na izua uqaljai a vavayan, aicua yicemecemel a namezangal tu nemanga izua namasan uqaljai namasan vavayan, naseminamalji a paqulid a puvarungan nua sevalitan na paiwanzuku, mapuqata itjen akizenger a mapuljatj a paiwanzuku a caucau, satje sanpazangali aicua a tjalja penapamavan a kakudakudan itua tjaqinaljan.

排灣族重視社會階級，井然有序，語言、文化、習俗，生活習慣等，可以流傳，就因為社會階級制度，是長嗣繼承制。「長嗣繼承」即上一代的階級與財產由第一個孩子繼承，只要是長嗣（排灣族稱vusam），不問性別，財產、家名、社會地位都由vusam繼承，因此部落常產生女頭目是自然的現象（但ravar系統除外，行長男繼承，除非都沒生兒子，才由長女繼承）。

性別平權觀念存在已久，有句話：「男人，女人，都是人。」性別生命有其價值，共治也是族人傳統的思維。可以從文化藝術面來看性別。例：雙連杯、公母壺、貴族婚禮鞦韆柱上的雙性圖案、百步蛇公母圖騰等，大部分都是對稱的。 

甚至動植物、石頭也有性別區分，可以了解陰陽並存的宇宙觀。

「性別共治」、「性別平權」，比近代性別平權的早上好幾千年！ 

祖先有智慧，我們應該更重視這種公平的社會制度呢！