ywaw na pqbaqun qu klahang rgyax ki rhiyal qaniy ga, wiwan nyux mkilux balay pqbaqan misuw qaniy, qaniy uziy ga nyux sruruw squ Sexu ta misuw qaniy, skahul nya “ biru gaga klahnag ki mcisal ”, puqing kinbleqan ywaw na ’ringan pinspngan musa tanux mcisal, skura “ rrgyax ki rrhiyal ”, “ pqbaqun ywaw na klahang kki’ an ”, “ ’mubuy lmeliq ”, “ smku inlungan rhiyal nyux kki’ an ” ini ga “ smyuk ru mqqasuw ” magal kwara tuqiy nya, msqun thuzyay rmuruw kwara ywaw na pqbaqan klahang rrgyax ki rhiyal. ita Tayal hiya ga, wiwan puqing balay pklahang kwara minqyanux, thuzyay hmtuy mwah hmiriq miyup rhiyal, mtnaq uziy, cyux maki twahiq kki’ an (pucing na rhiyal, zik na rrgyax, glabang na bnaqiy, ini ga qalang na b’ nux), rema nha wayal pqbaqan kwara qaniy la, skahul nha gaga mblaq mlahang rrgyax ki rrhiyal. piyux snku nha ywaw pinqbaqan na klahang, yan nqu ryax kawas pinhkngyan, pin’ yugan na kayal, qnxan na qqsinuw ru kk’ kuy, kkbalay ’yu na kk’ man, nyux mluw squ k’ ke hmali ru gaga nha. Ttayal cyux maki rrgyax kki’ an nha, nyux si tbuciy psrux kbalay nanak “ gaga na qqalup ”, spwan nha qyunam, linhuyan na sinl’ tan, tmalam mita, smyus ini ga gaga psaniq ru qmasuw sapat, wiwan nyux mblaq mlahang rrgyax ru rrhiyal, ini hriqiy ru pskyuciy.
原住民族長期與當地生態的互動,居住在山區的原住民族,透過獵區、獵團的組織,占卜、祈福、祭典等儀式,將狩獵行為進行規範,也間接達成保育效果。
因此,當原住民族群逐漸式微時,千百年來所累積的寶貴生態知識也漸漸消失,期待藉由環境教育與生態保育的相關教育訓練,凝聚族人共識,為日後發展生態旅遊之前哨。