Ini hmut phiyug sapah ka rudan Truku mniq ska dgiyaq sbiyaw, asi ka saan plealay kmeuruy han, saw aji daun paru qsiya, sunu, rngsux. Malu bi pspahan o mhiyang dgiyaq ni dxgal mspngpung. Hmjiyal malu phigan sapah do musa kmealu pbiyi hiya ni mtaqi hiya mk2 jiyax mk3 rabi ppsmiyah spi, qmita malu spi do tnsapah o mlawa dlutut mdayaw smmalu sapah, duri o kmeaguh msegasut miyah smapuh phuqil rudux plaqan na dara ka pnteetu na 3 btunux rqda ni qngqaya djiyun smmalu sapah, Saw nii ka rnngaw na, “ Utux mcinun, hini ka snruwa su phigan sapah, saw mha tpusu ni tgblaiq meudus hini ka laqi su, iya yahi kmrasa ka kndsan dha wah! Brahaw su balay, nasi su yahan kmrasa do aji empskila hini ka lqlaqi da, sus Bari ” msa.
Qaya smluun sapah Truku sbiyaw balay o dmamux o niqan tapaq btunux, kurut, djima, qhuni, qrul, qwarux. Sapah Truku sbiyaw o ini salu daka, yaasa paah sapah o qtaan ana inu.
Ungat pnskraya ka sapah bukung alang, ungat pntyusan ka ruwan sapah, mtmay ta rhngun sapah do qtaan brah bi quri iril ka srakaw tama, (mklawa sapah ksun), gaga mniq bukuy enduk rhngun ka srakaw bubu, gaga hiya ka qngqaya cinun ni tminun hiya ka bubu, mniq qaqay srakaw tama ni bubu ka srakaw bilaq mtduwa djilun plahan o kneiyax sun, duri o mniq rhngun mtayan ruwan sapah quri narat ka paru bi srakaw o srakaw tqian lplupung ni rsrisaw ni wwauwa, 3 btunux rqda ka ga mniq kska srakaw tama ni srakaw bubu ga, kiya o hpuyan kana ana manu uqun kingal ruwan sapah.
duri o 3 btunux rqda ruwan sapah ga kska srakaw tama ni bubu ka pusu na o pgkla pnspuan tama, bubu ni laqi, htngayan gnealu ni kneuxul ka kingal ruwan sapah nii ksun.
Qrngul tahut ruwan sapah ka pusu na o pgkla kndsan kingal ruwan sapah, qrngul o pgkla gaga meudus hiya ka kingal ruwan sapah nii, duri mtduwa pdngu kana ana manu qngqaya ruwan sapah ni qngqaya djiyun ruwan sapah uri.
Ga babaw rqda ka gigan o gigun dha kana ana muna meiluq hiyi samat ni pdnguun, mdungu ka samat do uqun dha rbagan ni srnabaw ini tduwa musa tmsamat jiyax..
以前祖先蓋房子前,會仔細觀察預定地,找到合適的地方,會先過夜等待好夢,屋主邀請親友幫忙,請祭司開工祭儀。太魯閣族房屋以竹子、樹木、樹皮、筆筒樹、及石頭為建築材料。太魯閣族的家屋即眺望台,因為建在四面八方都可以看到很遠的地方。
傳統住屋中,領導者的家屋樑柱沒有刻畫圖騰、沒有隔間,裡面有三石爐灶代表一個家的中心、生命泉源,愛的結合。爐灶的煙能防潮、乾燥屋內,還可以用來燻獵肉保存。