yotas na a’usa’ ka sun “ sumetu ” ita’ Itaṟal hiya’. yaka “ sumetu’ ” ka sapu’ingan naha’ ci ingkaṟalan. pa’agal ta’ ci ingkaṟalan luṟi ong! makakaca makaṟal ka ci’uli’. pagaṟa’ ta’ haṟi’ ci pinmuhi’ luṟi’ ma. cel kutux ka mpasetu’ gagalan naha ci ke’. minaring pakabagan, mana’ gagaṟa’ ci turakis naha’ ka ci’uli’ alang. bale’ pasal musa’ muti’ mumaṟah ka mpasetu’, lu mana’ ci ke’ moṟow kora’ ka ci’ci’uli’ alang.
“ sumetu’ ” sun hani ga, yonani la gagaṟux ni’. pasal musa’ sumetu’ ka mpasetu’ hang, tehuk moṟow ka mpasetu’ laga, kuntana’ musa’ gunṟa’ lu tunbuṟax ka ci’uli’ la. mamaha’ gunṟa’ cincuxan ka ci’uli’ ga, bali’un pahpuy sunrama’ ka mami’ nani’un cincuxan hang. ini’ bing ci a’usa’ na moṟow ka kankanel lu malikuṟ i tagi cuxan la. ana rong ga ini’ masti tumos ming uṟi. hika humiri’ ci gagaṟux ma ga, pastuxan naha’ ci ke’ lu mahiri’ kora’ ka pinumahan utux ingkaṟalan uṟi ma.
rex maha’ gunṟa’ ci turakis, maras ci ule’ naha’ musa’ tunbuṟax ruma’ ka nabkis alang. yotas ni haṟi’ ga pabingun naha’ ci pinah yuyuk. ungat ka pinah ga, sisable’ naha’ tikiy ci ara’ na kahuni’ yuyuk. pasba’an tunbuṟax ka ulule’. ule’ habku’ hiya’ ga, sisabal naha’ ci paling abelan. patirutun naha’ kahuni’ bawi’, bali’un patasasi’ pu’ing na kahuni’. matatuli’ mangilis ka ule’ hang ga, rumow musa’ gunlasuw ka asuṟan na ule’ hang.
tamasu’ tunbuṟax kora’ utux alang laga, mahnguw moṟow tuminu’ ka kankanel lu musa’ mulata’ ka manmalikuṟ la. wal wal murkes ka pinmuhi’. mapapalawa’ masatikuk mumaṟah ci pinmuhi’ ka cici’uli’ luṟi. kuge’an kora’ ka kaman ṟakeh, tehuk nanu’ kunloh.
kunloh ci kaca, mintana’ ki mara’aras kora’ ka ci’uli’ alang. ma’as mapapase’ kunloh ci pinmuhi’ naha’ utux ingkaṟalan. moka kinloh naha’ turakis ma ga, bali’un pababaxul lu panahon naha’ cacka’ pinbabahlan na turakis ka ṟana’. pastaṟilan ka turakis pinbabahlan “ cunbu’ para’, cunbu’ mit, cunbu’ ṟapit, cunbu’ baṟok” sun kumaṟal. kaca laga payux ka inagal asinuw nanahi’ utux ingkaṟalan lu ramas kora’ ka pinmuhi’ la ma. yonani ka gagaṟux na “ sumetu ” lu “ kuloh ” sinbili’ na nabkis rali’.
播種祭在泰雅的生活中,是一個盛大的祭典,到了播種的季節,就表示多了一歲,這是泰雅祖先算年歲的方法。要播種前,部落族人要完全聽從祭祀者的命令,祭祀者先到田裡做播種的祭儀,播種的前一天,婦女們要先準備當天的食物,不論男、女都不再做家裡的任何事,如果犯了禁忌,就會被詛咒,一年裡農作物都會長不好。播種祭一結束,女人們就在家裡織布,男人上山打獵,直到收穫的季節,就到田裡收割,這就是播種和收穫的祭儀。