Tosa fulad ko pahanhan no kongkoan i laloodan. Mamicomod to i tayhak to lalomihecaan kako, saka sa’imer sa mi’osi to tilid. I ’ayaw no pikiloma’an to dadaya, tengteng han ni ina kako tayra i Kaling, pacieci sa papikapot to kiloma’an no niyaro’. Adi:hayay ko tatiliden masa lalangen no mako ciina.
To papacem malingad to kami mikalic to kasoling, tahira i loma’ ni fufu, ’aloman ko salawinawina i loma’ nifofo. Maharek milahol i, kayaten ni ina kako misarakarakat i taliyok no pikiloma’an. Toya pitaliyok kitohen ni ina kako to rayray no kiloma’an, mikitoh haca to kero no likoda, samaanen ko kamay a makakiting, wikawik no kamay, ’iwa’iw no tireng, mipaperok ko oo’ sa. Kawrira awa:ay micomod i pono’ ako koya pipakafana’ ni ina. Ika’ayaw no sefi, ira ko minanamay to kero a kaying. Tahira ko rakat niyam, papikapoten ni ina kako a makero, lalangen no mako. itiya keter sa ci ina to liyang ako, macacoli kami.
“ Mana pacieci han kako to cowa ko kaolahan no mako a demak ” han ci ina. “ Cowa ko pacieci tisowanan kona demak, o todong no ’orip iso konini. ” O sakakaay no ’Amis konini a demak, marawed ko mihecaan o mamikapot to kiso! Cowa ka itini ko kahadakan no mako han a pacoli ci ina, “ O naicowaay ko ’orip iso? ” sa a mapoi’ ci ina. Hano paciecien kako saw? han a mipaca’of to sowal i piliyas nira a maketer.
Pisakalafian, papitanamen ni fofo kako citalip toya nisanga’an nira a ciwang. “ Pafelien to ako kiso tona ca’edong haw! solinga’en mina’eng kona dafong iso tahaliteng ” sa ci fofo. Cedet sa i faloco’ ako koya sowal ni fofo to “ dafong ” a sowal, mana salimela han nira a “ pakodafong ” ko ca:’edong no kiloma’an! Maharateng ho ko sowal ni ina to “ O nanicowaay ko ’orip iso ” sanay a sowal
Dadaya mikihatiya to kako mikiting a makero, oya koicaway a tatelecan, oo’ ako i, salomaing sato mikihatiya a romadiw, halo faloco’ makerid a lipahak. Maparikec ko faloco’ no finawlan i pikakitikiting a makero, masaysay i kakeroan ko keter a faloco’ ako, mahapinang ko epoc noya sowal ni fofo aci ina, ahowiden ako ci fofo aci ina. O tadalikakawa no niyaro’ ko kiloma’an, o kalalitemotemoh han no kapah ato kaying ko likoda. O kahiceraan no matayalay ko niyaro’, o pitadi’ecan no mapawpaway ko faloco’ ko kiloma’an no niyaro’.
2個月的暑期,豐年祭前一晚,媽媽要我和她去參加。作業很多,卻無法拒絕。隔天中午到外婆家。媽媽帶我去祭場,和我講述豐年祭的點滴,教導大會舞蹈,我卻一點也記不住。
會場前有一些少女在練舞。媽媽要我一起跳,我拒絕了。我說:「為什麼要逼我做不喜歡的事?」媽媽說:「這是你的義務。是我們阿美族人最重要的責任。」我說:「我又不在這裡長大。」媽媽說:「你是誰?你從哪裡來?」我望著她生氣離去的背影說:「為什麼要逼我?」
晚上和大家手牽手跳舞,腰和腳從僵硬到柔軟,內心也逐漸愉悅。族人的心團結一致,內心開始明白外婆說的話。我領悟豐年祭是阿美族獨有的文化,生命因此豐富完整。感謝媽媽帶我參加部落豐年祭。