朗聲四起

ku yiene la ka iké tumi kené na tibubureane, iké asesane tupupuliya na tumuthua, lara dia na ico puara piké na hako elebɨ, tacngle ku tumane ni kini miya. ku amara puara na ico lapwa na kene ku tékadra, supwa nga dria kilingu bɨcerka satɨlɨbɨ dria ku kakene. ina abési dra ku tumuthua si kuwa kuene liya ka mupungupungu dria ku kilingu, iduru kuene, latémé dria si ikuru mra kuene, ku tumuthua sungipakɨdrɨdrɨme nga, ngirigu, tékata buala ka “ ucngele si iduru mwa mra yia ” na maki inunga ku téda dra. ku yiene nga na abési dra ka, mongé na sivirili, kumidra iké dévéla ka nukéma ku arali nukanali liya. ku siti buruburu ni tuluné ni ka kumidra ikai yia ariguata, makasi iké asesane “ kusakodripi yata ku sirigu ta. ”

iké sesa na ico, ku yienela ugia kiudu amwa Alrisang na kisia, ku palaré dra nga amwa Alrisang na kisia ka asareké na rengele téburu lasaduru gia ku kisia, makasi sakura na elengɨ nakuni sɨlengɨ, mongé na dovedaveceli ka maredé la, subuele nga kusisila mia, iku mɨkasisi dra nga, kuva siviri kiudu liya ka ugia ku kisiyia, lagia solera. kɨcangane ka abɨrélé nga. si kisiya tigia dra ka médévélé ma.

cila ku abréla dra mtérubu ku sububuru ni dria, angirigu pakɨdrɨdrɨmɨ, kumidra na kisia asarkiane rengele ka elenge, makasi miti ka ico asarké aba mɨnaneke ka mardéla mitia na kisiya.

iké na sesa na ico, ugia emɨcɨ na sɨnagɨpa gia avétha tékadra na madro na ico lungulungé, teburo nipikiluvu kwa na ico cɨngle miya. liké na ico masobuka dria, adra italola na viene iké kené nogupi liya dria. iké na tumé nia? liya biri musobaka “ ikemini na téka dra cɨlé ka iké na akange? ” kuico ka labiri dria musobaka “ iké ni, tatédréni akange, iduru musu sarké micé su cɨngle? ” liya dria.

sukétanga ikini siriguta ka, palalé miti muwa cɨngle iké ku adepata, lasirigu miti, tuluné ni ka makɨcɨngé nga kidri. sirigu dra naico ku makadropa dra nga, si tumé nia liya ka macɨngé kidri.

有隻白老鼠被關在實驗箱裡。實驗者在白老鼠和食物中間安置了一道玻璃牆，白老鼠想走過去都會碰到玻璃牆。幾次衝撞後，白老鼠彷彿認識到有種「看得透卻穿不透」的東西存在。後來牠寧願去嘗試背後那條長長的通道。頭腦簡單的白老鼠，也有一種「生存的智慧」。

老式火車來當上、下阿里山的交通工具的時代，跟朋友坐火車登山。他嫌登山火車速度慢，堅持要在火車慢速行進中，跳車下去小便。

等他回來，火車已經走了兩、三百公尺。他吃力奔跑，不但無法縮短距離，反而越拉越長。燒煤的火車在高山上爬陡坡固然很慢，但是比起靠肺呼吸的人類快多了。

有人拿著釣魚竿坐在游泳池畔釣魚，有人勸他不要浪費時間。他不服的說：「不是說有水的地方就有魚嗎？」那人說：「有魚沒魚，你不會用眼睛看嗎？」

智慧來自經驗。自己的經驗很重要，別人的經驗也很重要。