Itiya ho mikocong ho a mitilid, maraod to ko tosaay a folad a pahanhan a mitiliday to kaciherangan. I’ayaw no kailisnan a dadaya, milongoc papihakelong minokay mikapot to ilisin no niyaro’ ko ina no mako. Adihay ko tatiliden itiya, nika caayay kanga’ay a mina’ay. Dafak maratar mikalic to cinamalay, kalahokan tangasa to i loma’ ni ama. Keriden to ni ina kako tala kakeroan, pasifana’en to nira kako to serangawan no ilisin a demak, pasifana’en ho nira kako to piperok a masakero, nika nisowalan nira awa ko cecacecay a maparo i fongoh ako.
Ira ko limecedan ato pakarongay mihatatanam a masakero i kalikodaan, tangasa kami itira papikapot ko wina ako cangranan masakero, caay ka kahi kako. Wata ko keter no wina ako to kaca pitengil to sowal nira, orasaka malaliyang kami a tatosa. Sowal han no mako ko wina ako,“ Naw patangic han kako to ka’osian no mako a demak ” paca’of sa cingra, “ Caayay ko patangic ako kisowanan konini, nawhani, onini i, o tada tatamorongen no malaPangcahay konini, mara’od to ko mihecaan iso, orasaka onini i, todongay to o tato’oren no miso, naw no caayay ka kahi kiso sao? ”“ Caayay ka itini masofoc a mato’as kako ” han no mako a somowal, “ Cima kiso? na icowaay kiso ” saan a maketer, “ Naw patangic han kako? ” hanako a langiwngiw ko wina ako ya naikoran nira a mikaketer.
Dadaya sato makakayakayat to to ’alomanay a masakero, satapang saho sa’ifecang sa ko wa’ay ato tatelecan ikor to sakowaming sato, o faloco’ to salipahak sato. Itini i kalikodaan to a manengneng ko kalacecay a marikec no finacadan, ya keter no faloco’ mafasaw to, mahapinang to no mako koya sowal ni ama. Makafana’ to ako ko katadamaan no serangawan , no Pangcah, malasaka kadofah to no ’orip ako. Miaray kako to pikerid no ina ako i takowanan a mikapot to ilisin no niyaro’.
2個月的暑期,豐年祭前一晚,媽媽要我和她去參加。作業很多,卻無法拒絕。隔天中午到外婆家。媽媽帶我去祭場,和我講述豐年祭的點滴,教導大會舞蹈,我卻一點也記不住。
會場前有一些少女在練舞。媽媽要我一起跳,我拒絕了。我說:「為什麼要逼我做不喜歡的事?」媽媽說:「這是你的義務。是我們阿美族人最重要的責任。」我說:「我又不在這裡長大。」媽媽說:「你是誰?你從哪裡來?」我望著她生氣離去的背影說:「為什麼要逼我?」
晚上和大家手牽手跳舞,腰和腳從僵硬到柔軟,內心也逐漸愉悅。族人的心團結一致,內心開始明白外婆說的話。我領悟豐年祭是阿美族獨有的文化,生命因此豐富完整。感謝媽媽帶我參加部落豐年祭。