Iti:ya ho^, ira koya halipatadoay a mato’asay. Yo cecay a romi’ad, mifariw ciira to semot i omah, o mamaherek to ko tayal niira i, keras sa ko ‘orad saka, mafekac ciira a talalaeno^ no kilang a mikilidong. Fafa’esing sa ciira a mitatala^ to nikasalaw no ‘orad. Itiya, colal sa ko cecay a lotong, mipaca’edong to fodoy i ciiraan. Keriden haca^ noya lotong ciira a talalotok i loma’ nira. Patahekaen no lotong koya mato’asay a mihamham. Ya kakomae:n ningra i, matengil niira ko nikafaha^ noya tawinaan a lotong, saka pakaenen niira koya tawinaan a lotong to sapaiyo^, saka maadah ko adada^. Hemek sa koya lotong, saka paamiden nira koya mato’asay to no sikawasay a satapes. Onini a satapes, siwasiw han ko cecay a felac i, sadasadak sa ko adihayay a felac. Malosaka’orip to noya mato’asay koya satapes. O halipatadoay ko faloco’ noya lotong ato mato’asay, saka mapalemed caira a tatosa^. Nikaorira, o kitoh no sing-fon inacila^, ira koya mipatadoay to mapokohay, fafaen noya fangcalay ko faloco’ a tamdaw koya mapokohay a malikelon, nika caay ka songila’ ko rakat, matolo’ mapolin cangra a tatosa^, nika tangsol a mapatay koya mapokohay. Saka o papatayen a mitefoc koya mipatadoay i ka’ayaw no pisawkitan sa ko sowal.
Miharateng kita, ano caay patadoen noya lotong koya mato’asay i, o mamanga’ay ko adada^ noya tawinaan a lotong haw? Ano caay patadoen noya mato’asay koya tawinaan a lotong i, o aira koya sasiwasiw to malo saka’orip niira haw?
Tada mapalamit i faloco’ ita o Pangcah ko sepoc nonini a kongko^. O pakafana’ no i niyaro’ay a mato’asay, ano ma’araw no kapah ko mi’orongay to kasoy a mato’asay i, caay ka eca^ tangsol a mipatado ciira a mi’orong; ano sitama’ ko mi’adopay, i fatad no lalan, pakalitemoh to mato’asay i, caay ka eca^ pafatisen niira koya mato’asay to tangal noya tama’. Masamatiraay a demak haw i, o pinangan no mita o Pangcah a mingodo^ to mato’asay, osasaka, o halipalada’ay a finacadan ko Pangcah a saan.
有位樂於助人的老人,工作快結束時,忽然間下起了大雨,他躲在樹下等雨停。忽然來了一隻猴子為他披上衣服,邀他到山上的家,吃飯時,聽見猴子母親不停咳嗽,他拿出藥材給母猴吃,病因此好了。猴子就贈送老人一個篩子,只要放一粒米,便能篩出好多米,不愁吃了。但是,現在人們開始不太敢助人,如果我們需要他人相助時,誰來幫助我們?
「猴子與老人」的精神與價值,存在阿美族人的心中,心存善念的價值觀呈現部落互助和分享的文化。