nu sema Tjljakavus itjen a qinaljan, izuaza na lemaulj anan ta sikakudanan na payuan a qinaljan, tjara tja pacuni a “ vincikan a lima ”, avan a na masan pazangal na mapaqaljay a patarrevan. mamauta tja kinlangan tu na kivecik a pimudingan a seTaiyan. a kivecik a pita lima na se Payuan izua a na remataladjan a ikatja kinljang a kakudanan na kivecik. a i qinaljan ki mapidanga ramaljemaljeng ta aicu a kemasita vavak na sevalitan a “ tjalja masan pazangalan a pukeljang ”, initaita venecik. azua na inikana maadjuq a sikudakuda, kiuri mumalj anan a tjekacauan, tu sipakeljang ta kinitju bulayan a sinan vecik a pivarung na qinaljan.
a kakaiyan, amin a mamazangiljan a maqati a vecikan a lima. nu sa kivecik a paqetleng a caucau, uri pavai anan ta na masan pazangal a nemangamanga sa pinusaljuan na mamazangiljan, sa papatausi ta taqaljaqaljan. nu vincikan anga lima, maqati anga tu pitjayvavau a kina caucauan, a puvaljau ta tja vavau a qiniladjan a caucau.
a pinaka bulay na i qinaljan “ a kivecik ta lima ” inika amin a bulayan, na masan nekanu nakuyan a vinarungan, uri na temezeng ta saqetjuan, na pakeljang tu kamayan anan a kinavavayanan. nu iniyangaka kamayan, sekapalak nu kivecik ta lima. qau a matjaljaljak nu sa pakeljang ta tjenglayan a vinarungan ta aljak, sinan pazangal aravac a “ kivecik ta lima ”. a sePayuan izua seman tjaljavulungan ta aljak a vavayan, ayatua amin a tjaljavulungan a aljak a vavayan maqati a gemeugau taicu a pasavangan.
na kemiljaljava tu tja djumaken a semicuacuayan a kakudan a puvecik na tja sevalitan, maqati anga patatavelak ta bulayan na tja vinarungan.
屏東縣來義鄉有些村落仍有「紋手」,是種尊貴的象徵。排灣族的紋手蘊含許多符碼文化;僅存的老人家們還曾經將這種來自祖靈「最尊貴的印記」畫出來,已經失傳的文化重啟,展現出部落獨有的美學。
一般只有貴族才能紋手。平民若要紋手,必須付出珍貴寶物取得貴族認可、宴請族人,才可紋手,紋手後可提昇社會地位,嫁給階層地位較高的人。手上的符碼,有人形圖案、太陽的路徑或光芒圖紋,或其他象徵著土地、道路、權利…等紋路。