Taywan ga ta niqun saya nii we klaun bale seediq, yaani mkela kana seediq bobo dheran nii, ado ka meniq ckceka rcilung, egu dgiyaq, egu yayung ma ruru, egu ba seediq ini pntena klegan ka gaga meniq hini, kika tnyanan daha kesun “Huarmosa”.
Taywan hini saya we niqan Plmukan, Kihilang daka Telu ma ita “Yencuming” duri. Kesun ita Yencuming nii we seediq tnpusu ba meniq hini ka kiya, cuuxan hayan, mngari klegan ka ngayan ta ita Yencuming ga Taywan hini. Hndure hari de, mpitu klegan ka ita Yencuming wada mssnegul pheyu ngayan daha nanaq bale, so ka Itasaw, Kavalan, Truku ma Sakizaya, betaq berah knkawas mmteru hndure de, wada nami qulung pheyu ngayan miyan kesun Seediq Bale ka yami duri di. Mhiti hndure nii dungal duri we, wada pheyu ngayan daha nanaq ka Kanakanav ma Saaruwa duri di. Kika saya de, wada mrana dehuk maxal mmteru klegan ka ngayan ta ita Yencuming Taywan nii di.
Ita ka seediq tnpusu Taywan hini we, niqan ka ga meniq ssiyo rcilung, so ka Amis, Tau, duma Paiwan ma Truku. Niqan ka ga meniq alang lmiqu ma dgiyaq duri, so ka Tayal, SaiSiyat, Thao, Tsou, Bunun, Rukai, Seediq, Paiwan ma Truku. Niqan ka ga mtgimax meniq Plmukan, so ka Puyuma, Kavalan, Sakizaya ma duma Amis. Bale ba duri, saya de egu bale ka ita Yencuming wada mtgimax meniq alang Plmukan di. Ita Yencuming nii we, niqan ta naq knkingal Gaya ta, kiya ka sehu pqlahang ita saya we, ga na spheyu “Ali Smseman Yencuming” ka knkingal klegan Yencuming, dungus na we pgklaun lqlaqi ta bobo ma pgkela seediq pneeyah nuinu, ado so mkela ndaan rudan ta ma Gaya ta. “Ali Smseman Yencuming” miyan yami Seediq Bale we, ga stdehu idas 12 ali 31 knkingal knkawas, kingal ali nii we msange kana Seediq Bale, tqqaras mosa suupu mteme kesun “Ali Smseman Yencuming” nii. Uxe duri we mosa qmita tama rudan, bubu rudan alang, mosa ptgesa gaya nami.
原住民族是最先住這兒的人,過去大家知道九個族,之後有七個族被正名起來,現在原住民族已經增加到十六個。
原住民有的住在海邊,如:阿美族、雅美族、部分排灣族與太魯閣族。有的住在山上,如泰雅族、賽夏族、邵族、鄒族、布農族、魯凱族、賽德克族、多數的排灣族與太魯閣族。現在也幾乎混居,譬如卑南族、噶瑪蘭族、撒奇萊雅族與一些阿美族,也有很多族人已遷徙到都市。
現在去學校可以學習自己的語言,學習祖先的歷史與智慧。有老師指導寫字、唱跳傳統舞蹈、介紹生活技能「織布」與「狩獵」,從這裡著實學到很多祖先優質的傳統文化,我很高興我是賽德克族。