105 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【四季泰雅語】 高中學生組 編號 1 號
pqumah na qalang Tayal

ini ptnaq mwani ki cyunga qa qnxan ta, ini ptnaq uyi qa qutux qutux qnxan na qalang, garing mqumah ki qmalup ro lmamu neta qqaya kikay nyan mtiyaw qabax, wayan n­gyut tqlih gaga na pinqumah ta cyunga, mwani qani nyan tgtu lmiliq qabax pinqumah naha ro piyux nlwan naha uyi, thoyay prkyas ki lmiliq qa qqnxan naha.

pqumah qmayah qnxan ita nyan maki llyung Mnibu ki llyung Klesan qani ga, garing iyik na qqalang hogan ga, cyan muya ocya Tamalong, cyan muya unak qalang Siyanuh, muya yabong qalang Iyu, muya qsipi qalang Rgayung ini ga muya papak tqinux, kbakit, qurip kahan, ramat, pagay. raya cikay qalang lga, muya rramat ro bbway, pisang qalang Pyanan ki Skikun nyan tgatu muya ttbihi, tmana, tbihi, bhciy roq cyan naha pmiyon, wahan magal mbes na Kahat. qalang na Pnbong cyan muya unak, kaki, kaway ramu, qenam, ali, llamu nniqun cyan pmiyon qqalang na Ttayal. qalang na Talah cyan kbalay ryaniq llyung mlahang qqulih, qalang Banun cyan psbaq gaga snibil binheci ta cyunga rgyax bcilung Khuyan qalang Skikun, quri Sqabu rgyax qaling qhuniq ro tuqiy rgyax na Bayu cyan tlingay maki qalang na Pyanan. llyung na Klesan qalang Pyahaw maki ulay qsya, ryaniq phkngyun ro pman l’tu qsya qalang na Iyu, ryaniq Tayal bnheci qalang na Pyahaw, llamu blaq halan mcisal ro mangay, uka thuyay musa pcpung ro psulung qabax qani, snhyun ta musa n­gyut lmiliq kinbleqan qqnxan qalang ta babaw nya.

cnpngan skawas qani, nyan ini piyang blaq uyi qa sinthan nya muya ramat qani, Kahat nyan cmpung qa pila bbiran nya, ini kblaq ro ini kpiyux pinnrax nya cinroq pqumah qani, mwani qani nyan garing ptuliq ywaw na qqnxan qa musa mcisal rrgyax ro mangay plngayun, ana qalang Ttayal ga nyan garing lokah miyux uyi qa pqmahun naha la, iyat nanak muya tbihi ro pqumah qmayah, gmlux cqa nurox na Sexu ta, rmurox mtiyaw ywaw na pklhahang rrgyax ro maray ccquliq musa mcisal rrgyax ki mangay blaq llamu na plngayan, lwany qinah maray innagal qa qalang ta, twang mblaq qnxan na qalang ki kinqoyat calay.

105 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【四季泰雅語】 高中學生組 編號 1 號
泰雅族的農耕

傳統文化產業逐漸式微,受到外來文化及工業革命的影響,經濟收入增加,也改變部落的生活品質。

目前仍以農耕居多,海拔低的區域,盛產茶葉產。中高海拔的區域以蔬果為主,形成地方產業特色。

海拔較低的區域如南澳鄉及大同鄉英士村以下的部落,主要作物有茶葉,產區以玉蘭休閒農業區為主;松羅的茂谷柑、南澳鄉東岳村為文旦專業區;澳花村為枇杷專業區以及椴木香菇、山蘇、薑、蔬菜、水稻等,產值也相當高;中高海拔的區域裡,則以蔬果為主,如大同鄉的四南地區,有高麗菜、包心白菜、菠菜等種類,大部份依賴菜販收購;果樹有英士的柑橘、日本甜柿、紅肉李、水蜜桃及桂竹筍等,形成地方上的產業特色。

受到銷售管道的限制,高冷蔬菜由菜販到產區收購,並由盤商主導價格,使農民利益難以獲得保障。所幸國人盛行鄉村旅遊,為了順應時代的潮流,部落產業近幾年也積極轉型,除農耕外,也朝向休閒及觀光等面向發展,期盼更帶來部落經濟的來源、改善部落居民的生計與幸福。

文章資訊
文章年度
105
文章編號
1
文章組別
高中
文章語別
四季泰雅語
族語標題
pqumah na qalang Tayal
漢語標題
泰雅族的農耕
文章作者
江明清
漢語摘要