neni sua “Pasikarai”? tia nukanmana? tia makananu kaisisi? soni, parʉ’ʉna kita poiisua isi.
tanasʉn mita, ’una cakʉran Namasia. ’una pa cucumeni ’itumuru nungnung. cecenana noo matarava cu usʉʉpatʉ vuanʉ, nukai urima vuanʉ. meesua ia vutuukuru, ’arasakai mataa ’apasʉ muruvʉnʉ tamna kanasia. miana tamna niurina, ka’anʉ cu meesua Kanakanavu parivutuukuru. tia cu matiananai mati’arangʉ tia siarupaca kaisisi nonoman. makai vʉra, ’aramʉ, pa’ici vina’ʉ, sapuarʉ, ranʉngʉ capuku mataa ranʉngʉ tavuruku. sua tia siarupaca sapuarʉ ia, mamanʉng sua vo’orua. noo tiain ’urupaca cʉngnan ia, tia pa singsingiʉn, matarava ’akia cu sauvu in. noo makasuin kani ia, ka’anʉ cu tia parakicacʉ vutuukuru. sua tia siarupaca ranʉngʉ ia, tia mata’ʉ kavangvang. sua tia siarupaca kaisisi ranʉngʉ ia, ’akia sua ’urupaca maringuna cu ranʉngʉ. tia kita matangiri isi.
matarava cu taniara Pasikarai, miaa koo pa umoni tarukuka. kavangvang sasarunai Kanakanavu, tia cu mucʉmcʉm aramia’ʉ, mukusa nipatangara ra’ani matacuvucuvungu ’inia. noo mapurupau cu kakangca, masicani maamia ra’ani makasi, “taa cu” misee! kipapa kavangvangcau sasarunai mukusa cakʉran. tikirimi niaratumuru canumu, moon na cikiringi in matu’apuru. noo murungarʉ cu ’apuru ia. kaisisi cu ’inia ’ʉrʉvʉ. matirupangʉ ’ʉrʉvʉ. tia cu pokarikari ra’ani, kari in meesua ia, tia musu’ʉvʉ na kakangca, ’ʉnʉ’ʉnai mita mataa cakʉran isi. marivivini tia pa posisini! paka’intasʉ cʉpʉngʉ sasarunai.
masirupangʉ ra’ani, pasiʉn cu kee mamarurang, sʉmʉsʉmʉa cu vʉra! vʉra iisua, tia pitakusuʉn na niaratumura canumu. sua nanmarua ia, tia cu mavici sapuarʉ, capuku mataa tavuruku. moon na rocu. ’apu’iarʉ ’apuca vutuukuru mucara. vanai sii, kavangvang vutuukuru, ’una masiraru nguain tamna to’unaa muruvʉnʉ. noo ’unain ’inia vatu tatia nukai cacan, tia pa uranʉʉn vutuukuru makisavangʉ ’inia.
kari mamarang, tia kaisisiʉn sua cakʉran. uranʉn vutuukuru. tia sosomanpe na kakangca mataa ’ʉnʉ’ʉnai, masii marisingsing kitana, matarava nuari. ’una mamanʉng to’unaa cau aracʉvʉrʉ. sua isi ia, nguai sua Kanakanavu tamna Pasikarai.
什麼是Pasikarai?何時進行?如何進行?
家鄉有那瑪夏溪,還有很多別的支流,每年到了四月份或者五月份,也就是魚兒、蝦子及螃蟹要產卵的季節。傳統在那個時節不再捕魚蝦,要準備儀式器具,如:米粒、肉品、小米酒、漁網、芒草葉以及山棕的葉子。漁網最好是新的,若是舊網,要刷到沒有味道,才不會驚嚇到魚兒。祭儀用的葉子要用新鮮的,不用枯乾的。
進行河祭的日子。當公雞還沒有啼叫時,男士們起床到首領指定的地點集合。天色將亮,首領:「走吧!」,男士們都要去尋找有深潭的地方,在邊邊起火。當火旺盛後,祭司進行儀式後,首領就會謝天、謝地以及感恩這個河流。最後要進行威震的動作!要讓男士提起精神。
首領說完話,會對眾長老說,請把米粒咬碎。那些米粒要撒往深潭。年輕人帶著魚網、芒草以及山棕的葉子,在下方緩慢的把魚蝦趕往上游。魚兒有原本產卵的地方。如果有大石頭或者瀑布,還要幫助魚兒跨越障礙。
老人家說,要祭拜這些河流,幫助魚蝦洄游,感謝天及大地。這樣才會受到祝福,這就是河祭。