Maaq a Bunun siduq a haiza tu taismihima; TakaBanuaz, Bubukun, takiTudu, takiBakha siin takiVatan. Alhaizang dau tupaun tu takiPula’an tu siduq a, niin dau pia ka inaita siduq bunun, mudaukdaukin min’uka, tismaupata aingka musquin, ni’in ata tusisiduq intaa laupakadau.
Vaivivaivi mita hima siduq tu sinbabazbaz qalinaga; mamaszang tu qaimamangsut a, nii a sintungaan qalinga maszang; tupa takiVatan tu “ngul’a”, haiza siduq a tupa tu “tipin”. Mamaszang a sinsusuaz a, nii a sinbazbaz qalinga maszang; tupa takiVatan tu “lamuqu’”, haiza siduq a tupa tu “pu’i, cipul, acipul”. Maszang tu madadaingaz a, nii a sinluluklas qalinga maszang; tupa takiVatan tu “aki”, haiza siduq a tupa tu “qudas siin hudas”.
Tupa takiVatan tu, “Mun’isaq aas?” Maaq a duma siduq a tupa tu, “Mun’isaq asu?” Haizang a duma siduq tupa tu, “Ku’isas?” Tis’uni tu niin mita dangi’anan maluskun, ula’anin didingalan vaivi siduq tu qalinga. Maszang tupaun mita tu dulaz, ula’anin a ata takiVatan itu Bantalang tu qalinga, tupa mita takiVatan tu hakhak; almananu a tupaun mita tu inaliv.
Mazima ata amin patatatnul ima pababazbaz, tis’uni a madadaingaz iquma kuzakuza maldahdah a dangi’anan, nitu asa paluluklas a, aupa nanitu utan’aan muqain dau aingka patatatnul i inaita ima mapabazbaz. Maaq i saduan a, maszang tutuza iu’iungi tu paidadaza inaita ima.
Maaq mita qalinga a sidauqpusun bazbaz. Tupa ata tu, “Kandaukdauk naip aas muda~an.” “ Isaq a~as?” Maszang pisdadaidaz a sinbabazbaz, masihal dau ka qalinga tan’aun. Muqa tu maaq i masu’nuq tu sinbazbaz a, siputuqun a qalinga, sitikisun a qalinga bazbaz, maszang tutuza madungdung bunun tu uka’an dau haqbung.
布農族有五社群:巒社、郡社、卓社、卡社及丹社群。本來還有布蘭社群,該社群人數少之又少漸漸消失。
五社群的話語不同;平底鍋「ngul’a」,別社群「tipin」。玉米「lamuqu’」,別的社群「pu’i、cipul、acipul」。長輩稱謂,稱呼卻不同,祖父「aki」,別的社群說「qudas或hudas」。
丹群說話喜歡縮短,你不要悲傷,會生病「Nii salpu’ aang, nahalang aas」意思是「Nitu masalpu’ ka is’aang, namihalang asu」很像巒社群語,因為我們最後從巒社群出走的。
山上工作相距甚遠,我們也很喜歡打手勢,就像跳舞一樣好看。
我們說話尾音喜歡拉高,我們說慢走「Kandaukdauk naip aas muda~an」你去哪兒?「Isaq a~as?」。生氣時,尾音就縮短,聲音變小,好像溫和的人,沒有脾氣一樣。
耆老說,丹群族人性格溫馴,在Haulvatan生活,農作物果實飽滿,食物豐沛,人們豐潤健康,講起話來溫和有禮。