a kinasuwanan driya. tu bini dra dawa i, a babayan na demikes. na kiyakarunan i uma, na puwabinian, na lralratudran, na reaniyan, na aapetran i, amau na babayan na kiyakarun.

na pamamatangan dra uma. na puwabinian dra dawa i, na kasarumaruma na penadang. adri marisarisan tu uma dra matrina dra makiteng. an temelriyu aw silamu na dawa i, a lralratudran. ulraya na matrina tu pinubinian dra trau. taytaw sarumaenan adri karuwa melratudr. tu lalelepi matrina kana dawa. driyama, kadru lra idri na misaur.

murekes aw mukasakasa muka melratudra a babayan. amau na isuwa na marasilamulamu na dawa i, muka kadru melratudra. an makiteng tu inukayan melratudra i, muka driya i saninin paaliwa. an misaur kararuwa dra saya bulan, dra druwaya bulan, dra tuluwa bulan dar. palru dra musekadr tu lralratudran na dawa.

ane peniya melratudr i, madrayadrayar dratu wagamutan. pakanguwayan dra druwa wariyan. muka kiyatrakera dra marekadruwa na mainayan i drekalr. na saya i, tu pakasemangal tu aleelan dra babayan dratu kinaulepan melratudr. na saya i, tu traker dra lutung. tu pamanayan an meraparapas.

a manay tu pauwayan dra meraparapas? kandri kana saami i, ulraya na miyalikudr tu trau i sabak. i kaimayay an milring an muwagamut ta kema aw tu putrepayay. pakanguwayan kana mugamut i, meraparapasa aw muka pukaya kana traker.

an muwagamut i, paseket penadang a babayan. ane menau ta dratu pinadangan i, payas ta malradram dra munuma lra tu ami. i nguwayanguwayan na mumuan. likudran i, na inainaan, na bulabulayan aw na lralrakan.

mukasakasa melratudr kana wawariwari driya na babayan. “iuwa aru paretinuwanuwas ta lra! kasareedr ta kananta kinaulepan kananta inukasakasayan i!” kema. aw malinay, semenay, muarak, emayaayam benabati dratu pinakalrangan kinikarunan kana dawa.

an peniya mugamut dra dadaman i, kiyabatrang. muka kikawiya aw tu atedranay kantu ruma kana tinumaidrang. masangal aw tu parepureputaw na traker. panini kana babayan i drekalr. kemadri dra asabak tu pauwayan kana mugamut. kinamakiteng kurenarenang dratu kiyakarunan dra dawa a babayan. menaunau dra maramaidrang aw meladaladam dratu lregiyan dra dawa. temakesi dratu kasaiguwan i sabak, dratu kalradraman dra drekalr, dratu kasaiguwan menau dra nirumaenan, dratu laleutran dra bulretrenganan dra kiruwan, dratu kiyarungetran dra maaidrangan. aw dra parekainabayan i drekalr. sadru tu niladaladaman na kemay dratu kakuwayanan kana dawa. driyama, mitakasian dratu kakuwayanan dra dawa a babayan a!

早期，種植小米是女人的工作。

翻土播種由各家自行處理，如果種植的面積大，光靠自家除草是無法及時完成的，於是有了除草團的組成。

除草團非常合作，哪家的小米長得快就先做，直到做完除草工作。

完成後會有除草完工聯誼的活動。活動的前兩天，部落的男士去採兩種荖葉藤，一種是慰問辛勞婦女的荖葉藤，一種是猴子食用的荖葉藤，是進行「meraparapas」用的。

「meraparapas」是指慰問去年往生且生前常參與除草團活動的親人並送猴子食用的荖葉藤。

活動當天婦女都盛裝參加，從其裝扮就能一眼了解婦女的年齡層。隊伍最前者是姆姆們，接著是媽媽們、小姐們和少女們。

「哇！我們即將分道揚鑣，很懷念一起流汗、歡笑的日子啊！」聯誼活動時，盡情唱歌、跳舞，以古謠吟唱小米工作的點點滴滴。第二天，柴薪饋贈最年長的婦女，一早砍柴送到tinumaidrang的家，並將荖葉藤分送婦女，此活動意義深遠。女生自小就參與小米的所有工作從小米工作中學到很多做人處事的禮儀，所以，小米文化是女生的學校啊！