朗聲四起

113 年全國語文競賽臺灣原住民族語言朗讀文章 【萬大泰雅語】 高中學生組 編號 4 號
lunbak

kinlalayan ta maki nanahi’ ka ita’ Itaṟal hiya ga. lunuli’ ci insa’ na nabkis kora’ ka a’usa ta, kelan nak na gagaṟux kora’ ka insa’ ta, yona maloṟak, tuminu’, masuṟe’ lu tunbuṟah... as ki lun’uli’ ci pinsaṟit na nabkis kora’.

cel ki ka sun lunbak ka ita. kumaṟal ka mama’ Solay ga, urasan caṟung ka kumogi’ ci mumaṟah hani ma, ga, ananak uṟasan ga, as ki ka ahlun masu’, ungat nak babahan, kani nak ka sinbili’ na nabkis ta ma. pakogi’ ci mumaṟah maga, as ki ka kutan kora’ ka kahuni’ minki’ raxal ki, tahrun nak ka kahuni’ yaba’ caṟung hiya lu halan minnaṟang luṟi’, maṟangu’ haṟi’ ka kahuni’ la ga, lubakun lama, wasti’ ruma’ ka mumaṟah, as ki ka masubaṟux ka raral, payux haṟi’ ka ci’uli’ musa gunlasuw ci hapuni’ i lunbak, inang musa’ kunṟak syaw ka ṟana’ ma. as ki ka malahngan halan lunbak, minkung maga, ba’un matox ka yaba insa’ na rana’, ini ba’i’ matox i alen, samamalux nak kunṟak sisyaw lu ini huṟa’i’ paṟi’ ka ṟana’ la. lunbak ga, saringun raya’ na mumaṟah cumuling, maculing nanu’ patehuk pascaka haṟi laga, calingun ka yahu’ ni, musa mapatana’ ci ka cacka’ ka ṟana la ga. masu ka babingun hani han. as ki ka ulaxan ututx na awalax ga, musa pasnutu’ la.moka tinhaṟ cinlingun hapuni’ na kahuni’ ga, halan sun tutux umuhul ci ka atu’, si’uhul ci ka pu’ing tahar cinlingan na yaba’ kahuni’, moka’ yaba’ na uṟati’ ga, pahan yahu’ na kahuni’, yona ha’ matautx nanahi’ ki, kani sa sun inutu’. masu’ pasnutux la ga, kalalabahan ka minbah hunbaku’ na kaman la, bukuy ni la ga, mana’ tunbuṟah ka ci’uli’ la.

ṟaṟihung cubay ka sun insa’ hani wa. hala’ ini tehuk ka ci’uli’ mucuw la, as naha sikulut ci kakulut lengki’ lu sipakehul naha ci watuci’, masu ka papumahun hani la. ini mira’ ka rali’, ini’ mahmut puse’ ci hiryo’, hirelan ta ci samamalux cumuling ci mumaṟah ka nabkis ta, kumaṟal ka senmong pakenkuy ci raxal na sinsi’ ga, moka’ tahal na cinlingan hani’ ma ga, kani’ ka sipakaramas caṟung na raxal ma. kani’ ka anananu’ kanon mayanux ka raxal ta ma, taxan ta ka watuci’ micuw ga, as ni hwraki’ kora’ ka gamil na kahuni’ minki’ ki’, kani ga, yaba’ awalax laga, ungat ka pahatul ci use’ la, kani ka samamalux nak maluhuy lu masaṟinuw ka nanahi’ ta micuw la. kani ga, umabas nak ramas ka tunux na nabkis rali’ wa.

113 年全國語文競賽臺灣原住民族語言朗讀文章 【萬大泰雅語】 高中學生組 編號 4 號
燒墾

泰雅族燒墾文化本著對山林的尊重與充分利用,流傳至今。

開墾土地時,先將樹木、茅草砍掉,曝曬幾天就可進行焚燒。焚燒時視土地大小,請親戚用換工來幫忙,防火線須先設好,免得火苗竄出界。焚燒在黑夜進行,若見苗頭不對可及時撲滅。焚燒順序是由上往下燒,燒到三分之一處,下方可以開始放火,上下齊燒後在中間處完成焚燒,等到下過一次雨後進行整地作業。現在大型機具取代燒墾,土地無法承受雨水的沖刷,造成土石嚴重流失。

 

文章資訊
文章年度
113
文章編號
4
文章組別
高中
文章語別
萬大泰雅語
族語標題
lunbak
漢語標題
燒墾
文章作者
張秋娘
漢語摘要