puniq qani ga maki nanu imi nya cqa qnxan na ita Tayal. ita laqi kinbahan mwani ga, ktayux ta puniq ga uka nanu baqun ta lmnglung. us lga, maki qnxan cyunga hiya ga, maki nanaq imi nya. pungan ta ke na tyaba kawas pinquyu maha "ktalan ta cyan mnahu mseloq lga, mica qa cyan mqyanux son ta ita Tayal".
ana maki inu, musa mqumah ini ga musa qmalup, iyat ga maki muyax, ini naha calay pongi puniq qani. baha hmcwa, maki puniq ga mica qa mqyanux cquliq. ana nanu lomun ta ga, s’agal ta puniq. phapuy uyi ga si ga pnahu ta puniq, mica qa mnuqil hnapuy ta. lhngan mqatung kayal lga, puniq qa spilax ta.
nanu qnxan ni Tayal maki cka rgyax cyunga ga, ini pisang mwani, uka rengki spilax naha. nanu mica ini phkangi ciyan tgtanux lhngan qa cquliq. uka calay kbaqan lga, magal hecing ptungan naha ro puniq nya qa spilax naha la. knerin na Tayal ga piyux calay yaw qa ptyawun naha. masoq mtiyaw qmayah ro sinpuyut muyax lga, nanu tminun pala loyi. ana si pski gbyan mtiyaw qa knerin Tayal. hecing qani uyi spilax naha mica qa baq tminun ro pungan qutux qutux muyax si giway maha “tong tong tong” qa qongu naha maki kya cka lhngan ini ga hyuboq saniq, si qbaqi maha mqniyat calay qa knerin cinmuyax qani.
在傳統的生活裡,視火如同看見生命的延續。早期泰雅族人生活在山林中,若要外出,會取二葉松點燃成為火把來照明。以前的泰雅婦女夜晚織布,二葉松就是最好的照明來源。
二葉松在傳統泰雅族的生活裡非常好用,因為樹根處越富含油脂,油脂成份容易著火且不易熄滅,是起火時最好的樹材。因為以前沒有火柴,所以生火是件困難的事。一旦火生起之後便不會輕易讓火熄滅,因為泰雅族的祖先已明喻「看到炊煙如同看到了生命的氣息。」