ona’i aikinanai ’Oponoho akaodho ka rikocaenai. kasadha olo olopodha ’i a’olalai mani ivalrionai a’ivivai. kasadha lo ’inga’atonai, moa dhakerale ’ena’enao, maavanao, ikaodho ka dhidhapenai. lo olopodha mani alra alopae a’olalai, ocekelaenai kapadha’anenga ma’avi. lo colonai ove’eke omi’aa oarapa’avinai. ka olangaikanai. toramoro ka mataadhi’i. nikaodhoadhiname paiso ka makoakai. mani ta’aelrenai laalakenai lamengaenai irovonai macengecengele, ka ’iidhedhemekamao.
’ina’i taoaenganai tavale’eve’e ’aela, toramoronganai ka marikoco alakai todha’anenai, tokiamenai dha’ane la ’i tapakateetelekae ’adhamai, mani solasolatenga laalakenai mi’aanganai pakisa. lo loponai ove’eke olangalangaingakanai ’ipaiso. mani olo lronge’enai poa ’i vecenge, mairange, pahai, tai, molekatekanai ka kone, odholrokanai ka longai ’ipaiso.
mani ’atoloro laalakenai asavasavare moa pakisa ’asika’olo, mani to’adholronai takaarodhange to’akane, to’asolasolate aolrolai to’avaa’inai tokiamenai todha’ane. ana’i oaraapi’aanganai ana. lo ’ipaisoni laalakenai, kicengecengelenganai ka ’opili laalakenai. ’irakinai menenga longai sangepare, to’onai ’ina’i kapaalangalraenganai, ’atoloronganai kicengelenganai ka toramoro laalakenai. ’irakinganai tapapia’enga ’i pakisa pa’inilrao.
’ina’i taoaenai ’ina’i tavale’eve’e, ona’i arongonai omi’aa ka o’ongo’ongolokadha ka vavaa asavasavare, omoamoana ooma. ’ina’i menenga mataadhi’inga ’i valrevalre’ae, mani ikinga tatotiame talangalangalrae vavaa. ana’i ’a ta’asana ana ’ongo’ongolonga vavaa ’i asavasavare. ’aadhaananga ’i tasolasolate vanidho, odholronga ’ongo’ongolo vavaa. ni’idholroamao pato’o, maha’aoco osialalrakalini. toramoriname ka matakolra ’i ’iidhemenai takaarodhange.
講述在舊萬山時,自給自足的生活方式。直到遷村至新萬山後,生活驟變各方面都需要使用金錢,也需接受殖民政府的教育,甚至造成青年酗酒問題。