113 年全國語文競賽臺灣原住民族語言朗讀文章 【汶水泰雅語】 高中學生組 編號 3 號
tinqalangan nku’ quwis

san nku’ Matu’uwal nku’ itaal cu’ cunga’ ku’ tinqalangan nku’ Sapuluk maha’ quwis. kinusa’ na’ waw niya’ ga, yaik ka uqu’. kahi san na’ itaal cu’ sawni maha’ Sapuluk la. kii’ qutux cu’ kabhul ga maras cku’ Itaal ’i’ malakam ru maqilaap i’ runi ’i’ Yawi’. talan naha’ ru masiluhiluhi cubalay ku’ rawq ka hani. kahi san naha’ maha’ quwis. tiku qaqaluwap cku’ yani ga, yani ku’ nabakis ni’ Yawi’ ’i’ maras ku’ qaqaluwap. kahi san na’ kinabahan naha’ maha’ quwis ni’ Yawi’ uwiy. malahang la ku’ sebu’ na’ Tuiya’ la ga, yani niya’ yugun la ku’ ralu’ maha’ Sapuluk la. masiqun cu’ usaying ka qutux cu’ imuwaag ku’ tinqalangan nku’ Sapuluk. qutux ga minaki cku’ Sahiyan ka Matu’uwal. inha’ ga qutux cu’ imuwaag na’ Tang. Baay na’ Payan ku’ capaang na’ tomuk naha’. magalayng ’i’ tayhuk ’i’ matawwaw runi uwiy. yani capaang ’i’ magalayng na’ Itaal cu’ buwinah ka Itaal ga, Kinhakul san na’ Matu’uwal. qutux cu’ imuwaag ka hani ga Song, Cang ru Cen. Taymu ni’ Ciwas ku’ capaang na’ tomuk naha’. minukahul cku’ Sincu Ubungsiyang san naha’ maha’ Sinaw. gumlug cku’ Matalasi ru masikura’ cku’ luliyung na’ Paynux ru tumuwang cku’ Babuan cu’ Para’ la. ini ka’ingasug ru matagihak ’i’ umiyax cku’ Tungsiswesan ru masikura’ cku’ a’ubaqan na’ wagi’ ru tayhuk cku’ Tabilas. yani ku’ rawq na’ Matu’uwal ku’ Tabilas. masina’ cku’ rawq na’ Matu’uwal ru siwali cami tumuwang cku’ Tabilas maha’ kumaal ku’ Kinhakul. cku’ kaal ka yani ga kiya mapusal cu’ imuwaag ku’ Song na’ qutux cu’ imuwaag.

Turay na’ Kaynu’ ga yani ku’ tomuk na’ nabakis nku’ Matu’uwal. siwalan na’ qutux cu’ imuwaag na’ Lin ru sibiq naha’ ku’ rawq na’ tinqalangan ka hani cku’ Kinhakul la. maglug la cku’ quwis na’ Yawi’ ru Sahiyan na’ Matu’uwal ka Itaal ku’ Kinhakul. asikina ga, malahang cu’ rawrawq naha’ nanaq. pinungan ku’ kai’ na’ nabakis nku’ Matu’uwal maha’, mincbu’ ku’ Kinhakul ki’ Matu’uwal. magal cu’ kanayril na’ Song ku’ maliku na’ Matu’uwal la ru ara’ruwa’ ’i’ masibalaiq ku’ Kinhakul ru Matu’uwal la. kii’ kiya mapitu’ lalappwan cu’ kaal la. malahang la ku’ sebu’ na’ Tuiya’ la ga, yani muwah ku’ Siputu’ la. tumuwaag cku’ hugal nku’ tinqalangan. cku’ kaal ka hani la ga ma’imag ku’ Siputu’ ki’ Matu’uwal ru Kinhakul, ani ini packa’ ku’ inuwahan ga masibalaiq naha’ kahabag uwiy.

 

113 年全國語文競賽臺灣原住民族語言朗讀文章 【汶水泰雅語】 高中學生組 編號 3 號
砂埔鹿部落

quwis是汶水泰雅語稱砂埔鹿部落的名稱,意為險峻的山谷,現通稱為砂埔鹿部落,約在一百多年前,Yawi’長老帶族人到此地,見地形險峻而稱之為quwis,又當時的族長為Yawi’,後代的族人才稱此地為quwis na’ Yawi’。光復後稱之為砂埔鹿部落,一直沿用至今。

砂埔鹿部落的族群,一為住在Sahiyan一帶的Matu’uwal,以湯氏家族為主,由Baay na’ Payan長老領導,為砂捕鹿部落最早的族群。另一為Taymu na’ Ciwas為首的宋、張、陳氏的Kinhakul,由新竹五峰茅埔一帶經由馬達拉溪轉大安溪流域再遷移到雪見,又輾轉向北越過東洗水山西下到Tabilas,向擁有領域權的Mayrinax請求加入。

Matu’uwal長老Turay na’ Kaynu’,獲林氏宗親認同後割讓部落現址,與quwis na’ Yawi’Sahiyan一帶的Matu’uwal部落相鄰。汶水人的耆老說Kinhakul曾與Matu’uwal發生兩次的戰爭,在Matu’uwal林氏家族娶宋氏家女後事件才落幕,距現在約七十年。後來的人定居在部落下方汶水溪的左岸,砂埔鹿成為三大族群共居、相處。

文章資訊
文章年度
113
文章編號
3
文章組別
高中
文章語別
汶水泰雅語
族語標題
tinqalangan nku’ quwis
漢語標題
砂埔鹿部落
文章作者
林成遠
漢語摘要