izua bulabulai aravac a kakudan a kemasi sicuayan nua sepayuan zuku a caucau, pinasasevalivalitan anga sapatatulutuluan aicu a bulabulai a kakudan, pai aicu a uri ku sitjaucikel a bulabulai a kakudan nua sepayuan a zuku, avan a pinaka “pasangaw” aya kakudan nua sepayuan. kemasi kakedrian itjen, rulangeta itjen tua ramaljemaljeng a qivuivu a “pasangavi a su kaka” aya. izua numarivurivu itjen a kakedriyan tua tjavangavagna tuki tja kakanen, tjara qivu a ramaljemaljeng tu “pasangavan ta su kaka” aya uta; nu izua kivalavala tua tja salasaladj, sa tja kaqilji tua vangavangan, tjara qivu uta a ramaljemaljeng tu “pasangavan a su kuku tua su qali” aya uta. ayatua a seman nimadju, a pakamanguaq, a maramilj kakudan nua caucau a kemasi qinatian, avanasika temavatavak a kemasi kakedrian tua pasangaw a mareka ramaljemaljng.
qau aicu a pinaka “pasangaw” aya kai a pinayuanan, kasi tua kai a “sangaw” inayan, a patarevan “masengac” nuki “suqelam” inayan. ljakua aicu a “pasangaw” a patarevan inika manu paqulid a suqelam, namisangavan namisuqelaman a masa kiljivak, tu siqarut nua salasaladj tua kinatjenglayan a nemanga nimadju.
pai avanasika aicu a “pasangaw” namasan paravac tua nanguaq a kakudan nua sepayuan a caucau, kemasi tua su pinakaizua a nemanga, nuki su kinatjenglayan a nemanga, sa su pavayan a pasangaw tua qaliqali, kasitua tja parekiljivaljivak, tja parepaqaljaqaljai, a tja sikamaqati a pasangaw tua tjakinatjenglayan a nemanga, pai aicu namasan paravac tua kakudan i qinaljan nua sepayuan.
pai patjetucu, aicu a nanguaq a kakudanan a pinaka “pasangaw” kamayananan a pasusususuan nua taqaljaqaljan. a maru nukalja singkiuan i qinaljan, makaya sikarasurasutj nua taqaljaqaljan, tuki tima tjaljasedjaljepan, sa parepasangasangaw, tu sika markiljivaljivakan, tu sika marepaqaljaqaljayan, sika marasurasudjan nua taqaljaqaljan. pai aicu a “pasangaw” kasizuanan nua kitjanamanguaq katua kakiljivaka, a nanguaq a kakudanan nua mareka taqaljaqaljan. pai nunamatavak a taqaljaqaljan tua marepasangasangaw, pai tjara izua parekiljivaljivak, tjara izua marepaqaljaqaljai nua mareka caucau a mapuljat i qinaljan, sa mamamaw anga rasuradjan i qinaljan.
排灣族有個很好的傳統。這個美好的傳統從過去承襲到現在,也繼續教導後輩。這個傳統叫做讓賢。
小時候常常會聽到老人家說pasangaw一詞,例如兄弟姊妹為了食物或喜歡物品爭吵,但排灣族的老人家通常會對哥哥或姊姊說:「讓給你的弟弟妹妹」;又如小孩子不願意將喜歡的玩具給鄰居孩子玩時,父母親會建議把你的玩具分享給你的朋友玩等。
因為佔有、自私、貪心是人的本能,而排灣族父母從小就訓練孩子學習讓出自己的喜歡;因此讓賢或禮讓一詞,是排灣族人生活中常用來形容忍讓,或把自己所擁有的、所喜愛的,使用的主權無條件交給別人,建立互信、互愛、互謙讓的部落情誼,讓出自己的喜歡,成為排灣族社會的情操。
這樣的價值,延伸到排灣族的社會部落,在地方的選舉上也常有同家族、同部落的族人,同時出來競選地方職務,通常家族或部落耆老們會召開家族或部落會議,為了維持部落和諧與合作,彼此協調。讓賢達到部落友愛與和諧,是部落的美好傳統。