朗聲四起

113 年全國語文競賽臺灣原住民族語言朗讀文章 【都達賽德克語 (原稱:都達語)】 高中學生組 編號 3 號
Uyas mskuxul

Kiya ka quri uyas Sediq cbiyaw, mwwaluk balay waya kndusan dha mi pusu rrihan dealang dha, kngkingal kluwan uuyas dha, wada kmdudul ppuru mi ppriyux kndusan dha nanaq, miyah pkla ini pntna tntunan kndusan dha, so ka ddiyun dha mqaras smsung ka uyas rmri, ddiyun dha kndusan tmdxral qmpah ka uyas msbarux, ddiyun dha pnskxlan rrisaw mi wwowa ka uyax mskuxul. Uyas mskuxul nii u, miyah pkla pnskxlan dha ka drisaw mi dwowa sediqun cbiyaw, mbbiyax Sediq cbiyaw, rahuq na mttbiyax qqpahun dha ciida, musa msupu thuy kman kana ka dhiya, prdaxan dha puniq harung ka pssliyan dha, encuun muda crokah ddaun mi encuun pphulis rmnaw pprngaw kari, kiya spuda dha nanaq lnglungan dha, mssriyux muyas uyas pnskxlan dha, uxay uri u mlubu lubu miyah pkla sa wowa ima ka skxlun na, niqan kingal waya dha mdakar ka Sediq, ini burux mthuy ka risaw mi wowa, asi ka mrrahul mthuy pprngaw mi ppuyas, ana nanaq mskrabi mthuy mi mtaqi kingal qlapaw u ini tduwa knhmuc ppangal, psaniq mi pndkaran paru Sediq ka waya nii. 

Pndkaran waya dha mbbiyax Sediq cbiyaw, manu ka drisaw mi dwowa Sediqun, ana nanaq mtduwa msupu muyas uyas mi mpphulis rmnaw kari, binaw ini asi puda baraw rmngaw sa ima ka skxlan dha, msiqa mi mliing hari lnglungan dha, kiya spuda dha rmibaq kari mi lmubu lubu miyah tiling hari pkla lnglungan dha.

Quri uyas pnskxlan Sediqun nii, miyah pkla kingal wowa smkuxul balay kingai risaw, so bay spwalu ini cyuki risaw ka lnglungan na. Mstrung ka wowa mi risaw Sediq cbiyaw, asi ka puda lnglungan tama mi bubu, nasi mkla lnglungan na ka tama mi bubu, kiya saan dha smrai mi pstrngun dha da, uxay uri u nasi niqan kuxul na wowa ka risaw, duma asi dha drusi sapah ka wowa, sruhu dha kingal sapah ka wowa mi risaw, tramal dha ya niqan kuxul ka lnglungan dha, nasi mtlbu mi ini qduriq ka wowa kiya daw, kiya saan dha qmita mi smrai ka tnsapah na, dhuq smruwa ka tama mi bubu wowa kiya, kiya ka waya mstrung ddlusan Sediq cbiyaw. Nasi smrai ka tnsapah risaw ciida, nasi ini nhari sruwa ka tnsapah wowa, duma saan mrabu dmayaw qmpah ka tnsapah wowa, duma saan na hmaduc ccamac mi malu uuqun uri, nasi smruwa ka tnsapah wowa da u, ana nanaq ini sruwa ka wowa, duma pkyuxan dha pusa risaw kiya ka tnsapah na.

Kndusan Sediq cbiyaw, pwwaluk balay kndusan Sediqun kddiyax ka uyas pnskxlan dha, so ka mthuy ppulah mpprngaw rmnaw kari, mssnuul muyas mi rmri, pkla lnglungan skxlun dha mi ssaan dha smrai, smku lnglungan mi tlliing hari lnglungan skxlun dha ka Sediqun, spuda dha uyas mi rmibaq kari pkla lnglungan dha ka dhiya.

113 年全國語文競賽臺灣原住民族語言朗讀文章 【都達賽德克語 (原稱:都達語)】 高中學生組 編號 3 號
戀愛歌

戀愛歌是賽德克年輕男女用來表達情意的歌曲,從前的年輕人們會在農忙之餘的夜晚聚在一起,在公開的場合裡,點著油柴(松木),大夥兒一邊做點輕鬆的活兒,一邊開玩笑,此時會即興唱著各式的戀愛歌,或吹著口簧琴來表達男女間的好感。

waya制度的規範下,賽德克族的男女青年,雖然可以公開一起唱歌和說笑,但是不能公開向某個男人或女人表心意,只能含蓄地透過歌謠和樂器表達心意。

這首歌表達一個女人對某人瘋狂的愛戀,無奈某人沒有回應,又在父母之命的規範下,讓父母知道她的心意並成全。此外,假如男人有喜歡的對象,可以將她帶回家關起來,等到那位女人心情緩和,男方父母就會前往女方家提親,直到女方的父母同意止,這就是賽德克族的搶婚制度。若女方的父母同意,儘管女方不同意,父母會強迫她嫁給他。

在過去的傳統生活中,歌聲幾乎與賽德克族人的日常生活融合在一起,舉凡休閒娛樂、舞蹈伴奏、傳遞情意、甚至求婚的場合,都會以歌聲傳達內心的感受或想法。

文章資訊
文章年度
113
文章編號
3
文章組別
高中
文章語別
都達賽德克語 (原稱:都達語)
族語標題
Uyas mskuxul
漢語標題
戀愛歌
文章作者
姑目.荅芭絲
漢語摘要