ko manakem pa, nokakoa no amlivon namen am, inana kowran do sirisiri no rarahan. no mamaring namen so kanen am, inana rarako a sosoli o kanen namen. o sosoli am rotongan ni ina no kayo, ta no minekdek rana am ori ji na mangatehi.
teymakdeng o sosoli ya do pongso, ta do iweywawalam no tao am,no pamaringan so kanen o vayo a vaey a ka no mapabosbos so nivatekan a tatala am, o sosoli am ipanmo so nipatoyon a tao. no ngaranan o vayo a nimatazak a tao am, soli o apen a panlanlagan no anak a ka no ivaon do karyos. no minganangana am mangmay so sosoli a ipakan so mehakay do vahay a ka no ipakan so nimatarek so vahay rana a kakteh a mehakay a ka no maramaran sira. no mitawaz o keylian so among am, manarip so sosoli a rotongan a ratngan da.
o sosoli a ka no wakay am mitarek, ta o mata a wakay am apiya to gazemgema, am no pinanan o vayo pa nivagot a mata sosoli am mangateh.
o sosoli a ka no keytan am mitarek o kamowan na, o lidan no sosoli am yanan no ranom a ora, o keytan am tomowa do kazazowan. o padponen do nivatkan a cinedkeran am sosoli beken a keytan, am o rarako a keytan am, apiya ipangazaw no apia vehan do kagagan a ka no zipos.
o sosoli rana no madengdeng am lapoyan o kolit na, ipanci o kolit no soli a dodow, o dodow am ipakan so kois, no mangap so kois a yakan am alikey o avo no kois. siciaikoa ya rana am ya toda wagwag rana o mina kowran, ko ibeywan o sosoli a to da amangi rana no tao do pongso.
過去的道路旁都是綠葉片片的水芋田,因為水芋是達悟族重要的農作物。傳統習俗中飛魚季初期婦女會搗芋頭糕慰勞男性家人及親戚,部落漁民合力捕魚或伐木返回時,一樣將料理好的芋頭慰勞男士們吃。達悟族新屋和雕刻的新船落成時,以水芋頭為禮芋分贈給賓客。新生兒命名時,也必須以水芋頭為儀式主食。
小時候去水芋田撿田螺,看見碩大的水芋果實都會很開心。現在道路兩旁的水芋田全已荒廢,水芋文化漸漸消失中,我真的感到婉惜。