111 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【北排灣語】 國小學生組 編號 3 號
kipapaulingavi ta(tengkedre)

nuizua pazangazangal a sikudan i ’inaljan katua izua nakemasi tjaivavav a pacugan, auri sipakaljang tua sikata’aljan, tjara lemangeda itjen tua kemasi pangkungcu a paredjamadjama a pakuangpu. kupai langdau! langdau! ti sunciu a pakuangpungpu “lja sikata’aljan maljimalji nasuljivat itjen! tucua ’adav izuaicu a saliman akemasi tjaivavav, a pakinemenem tua ta’alja’aljan ta patjara parimasudj tua tja kinaizuanan. siayang, tjaukapacalivat taicua napalje’aca sa inudjaljan, madjulu samatjaveng apapizuanan ta zaljum, kaizuanan nua katjesa’etjuan na salapeljan a ’atjatjungalj. uljatjen naki’aceng tua sa’etjuan akemasisalapeljan; satje palimasudj tua namatjaveng a papizuanan ta zaljum, saka’ulip a sikaudaljan nua ’atjuvitjuvi.” ayaya.

kivada’ ti vuvu anemayaya? ku pasenalavin taza sini’a’ivu nua kay nisunciu. saku ljaluayin a temaucikel tua ku kineljang a patjara(tengkedre).

aicua(tengkedre) nuaya ljayar a sa’etjuan, nakemasi tua salapeljan a masepu a cawcau, inika manu puntalj a cawcau a sempu ta cawcau.

aicua sikasepusepu nua (tengkedre), mavana (aicipaneuen) kata (paisien paneuen) amasanemusalj nua salapeljanan. nakuya inika na kipapaulingav tua nupusa’etjuan tua (tengkedre) a kinmusalj, tjara uri tjaselapayanga, sa palemek nusipacayanga. saka patjetucu nekanan nu sikamenangua’ a kirimu a cemel, manasika atjalja nangua’an azua semualap tuaicua katjesa’etjuan a kinasizuanan nua salapeljan, mavanu masasepusepuanga itjen. siayanga aza pinizua kata siniveric izua i salingaungaulj amareka tinaulaulana papizuanan tua tatekelen, tjukutjuku, kapuwa, vakic, sisapasapay a tinmaku a mareka papizuanan anga. madjulu samatjaveng, kaizuanan nua katjesa’etjuan na salapeljan a ’atjatjungalj. ljengua’i sapalimasudi atja kinaizuanan a maka tjuma’ a makasasav.

kemasitua “lemuiluv, cemaca, semenav, ljemisljis”, sasualapin amakatjuma’ anamatjaveng apapizuanan. nuizua masezam, sa’etju a ’ulu, sa’etju a ca’ev na maca, mangilu apapice’an, magulaca, aicua sa’etjuananga, pakirinuin asematjez a pasa kakipucemelan kata isisiu akipucemal, ulja kirimu a makiluvad tua numasasepu sa nupaperazek tua (tengkedre), nu mayatazua kimapaljivak atja suljivatan a ta’alja’aljan.

111 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【北排灣語】 國小學生組 編號 3 號
小心登革熱

部落每次有重要活動或者有議題宣導,一早就會聽到來自村辦公處的廣播,最近就是在宣導登革熱防治。

它是經由蚊子傳播給人類的病毒,傳播是以蚊子為媒介。台灣傳播登革熱的病媒蚊主要為埃及斑蚊和白線斑蚊,已感染過登革熱的人若二次感染登革熱,將有較高的風險轉為重症,死亡風險也提高。

目前也沒有特效藥可治療,所以最佳的預防方法是清除病媒蚊孳生源。清除孳生源的四大訣竅:巡、倒、清、刷。「巡」為定期巡可能積水的容器;「倒」則必須將積水倒掉;「清」目的是減少容器;「刷」目的為去除斑蚊蟲卵。尤其放置或棄置於環境中之廢飲料容器、廢輪胎、盆栽底盤、水桶、鋪設帆布等容器。

也要注意有任何垃圾或積水容器髒亂集中處,請族人或村長就近查明督促土地所有人清理改善。如出現發燒、頭痛、後眼窩痛、肌肉關節痛、出疹等症狀應儘速至醫療院所或衛生所就醫。

文章資訊
文章年度
111
文章編號
3
文章組別
國小
文章語別
北排灣語
族語標題
kipapaulingavi ta(tengkedre)
漢語標題
小心登革熱
文章作者
謝秀珠
漢語摘要