nekanga nu sazuanan naza kulavaw tu silailaing nua ngiyaw, tjekacauan a sasaw tua sinasian nua qezung, sa tjezaleman a sema kadjunangan, nasa mavilad matua cemadja nga kasusu a qavutjar sa kiqilja. tjau tuvulj a ljetaladj tua kavuavuan, tjaliken sa vulivuli nua kudrakudral a qatjuvi. ungezen ungezen a kacavacavan na qatjuvi, tjapazangal tjapazangal a minasi a kulavaw, ka uri maqeljepetj anga, manu secengceng tu djameqen nua kiqatjuvitjuvi a caucau. qacasepi naza kulavaw sa kaqati anga mavilad.
“ liyaw aravac a na gemagalj ita kadunangan! ”
tjemeqang a mesuwau a lemadrq a aljaljak a kulavaw, pacunan na mareka qayaqayam a lemaing tua vinarungan a minglayalayap i kalevelevan. na kemavala ravac timadjju. kialjing tua naqemati tu pavayan tua maretailj a palalj, avan tu nu secevung tua na tjemangatjang a gagaljan, maqati a kikavilad tua sikaljekuya paridiw. papaula na qemati tjaimadju, pavayan a penaqulid tua maretailj a palalj.
qau, minlayap anga kivililj a kulavaw. minlayalayap katua salasaladj i kalevelevan. masa ikana kinemenem, papintjus sa paredjaljaw a minlayap a pasateku aza na pupicul a qayaqayam, sa djavisi a papintjus aza minlayalayap a ciqaw. izua za malji a kudrakudral a qayaqayam, masidjalajw a uri djemekep tua lava, payangata! garamugam a lava, mavilad a pasakanavalj a pasakaviri, setjukada tua ljavak, ljetjalad tua djumulj nua kavuavuan, maqati anan a malaulj a nasi.
venarung a kulavaw: “ nu tjapaqulden a ljavek, kadjunangan katua kalevelevan a masantjelulj, neka nu inikana gemagalj, tjamanguaq a cemikel anan aen a kisan kamayan a kulavaw. ayatua izua nia kinitju caquan a benerung tua qipu. nusa pepalalj tua paqaqecev a palalj sa djaravac itua luvang tja inika sarunguaq. ”
tjumaljan a naqemati taicu a kininemeneman nua kulavaw, maitucu a naqemati, “maljaljuvaljuvaq a kana animanga mapiliq tua naqemati, tua sedjaljep tu sikavaljutan. timun a kulavaw cuacuauay anga mun a matevetevelj katua caucau i kacauan, izua sakamaya nu sikatjazua, ika amin a kemali tu kiqiljan, katje piculan mun, djaljaw a maudjalj sakairazek. timun a kulavaw irukanu kaqulip ana kamayan i kacauan a kamayzua.”
老鼠被家貓追趕,鑽出氣窗跳到地面,想逃到遠房親戚田鼠家避一避。剛竄進田裏,一條大蛇一把將牠纏住,蛇的身子漸漸收緊,小老鼠呼吸越來越困難,快窒息時,大蛇正好被捕蛇人抓走,小老鼠僥倖脫險。
「地面的風險太多了!」小老鼠仰天長歎,只見小鳥們自由飛翔,十分羡慕。小老鼠請求造物主賜牠一對翅膀,以便緊急關頭可以躲過災難。造物主給了牠一對翅膀。
老鼠終於飛起來了,在天空飛來飛去,突然,一隻猛禽俯衝下來,一把將小魚抓走。
另一隻猛禽快速向小飛鼠猛撲過來,幸虧小飛鼠機靈,左躲右閃,逃離水域,鑽進田壟,總算保住一條小命。
老鼠心想:「其實海、陸、空都沒有絕對安全處所,我還是做回原來的老鼠吧,我們有打地洞的專長,長一對翅膀在洞穴行走反而不便。」
老鼠把這個想法告訴了造物主,造物主說:「物競天擇,適者生存。老鼠與人類共存了這麼多世紀,自有優勢,除了打洞藏身的特技之外,還有極強的繁殖能力,你們鼠類肯定會立於不敗之地的。」