ka tjaisangas a qiljas, na vaik aken a semata vaquan a ljaljizavan tua sineqetj a sauzayan i tusukuan. azua vincikan a kasiw masanlialiaw a sipaljizaljizaw, ljinenguaq a pinitua sinan cukui. pai, tja pacunay! aicu a qinacuvung a raravain na uqaljay na vavayan a kinacalisianan a lalang, azua zinangaq a tjaljikezang, samiling angata! izua uta valji kata qaciljay a vincikan, izua dredretan katua mareka djilung, aza turivecan a namakakaizuazua, savid a sicuacuayan a sauzayan, natemalidu aravac!

azua sinipukeljang a vecik izua kinacalisianan katua ciniukukuan a vecik, kumalji a pairang a kacalisiyan, madjulu a kemeljang a semupu tua sinivecik. sa su pualang tu kianemaya azua, tuki sikudakuda azua. maqati  uta su sasingen saka kemasi tua su dingwa sa ljemaluay a pacun a semupu. paru kitulu itjen a pacun, kemasi tua vecik a sinisusu, maqati tjen a pualang ta paquliqulid. puqimang itjen a taqaljaqaljan tua kinipusaliman a namaytucu, napenakaleva aravac lja!

kemeljang itjen tu tapuluq anga saka izua cavilj a tinuluan itjen tua tja vecik a lumazi, tucuanga kisaseljang itjen ta vaquan a ziday, tja sikeljakeljang tu pupicul aravac a pinenetjan tua tja vecik a kacalisiyan, ini anga uri maqulip, izuazuanga sakamaya tja pacucunan a kakituluan nua tjaivilivililj.

taicu a ku ljinizavan a tjalja mapaqenetjan, avan azua vincikan tua lima a valjiqas a kasiw a tjaljetjaljan a pasavavavan. pai, ku kasivavavaw a semusu tjanuitjen, aicu a itua masan limalj a vincikan: malivu, ka masadip a malivu a qinaljan, natemuqulj tua lami, navenacaq tua turivecan, nasemevalj ta qaqunuwan; azua vincikan itua masan simatjelj: paukukuz a mazazangiljan, izua tjiuma, naqemalu ta vutjulj katua zemiyaziyan; azua vincikan itua masan tjelulj: kakaqepuan, namasi vuluq, tjakit, a rakac na maqepuqepu i kaljuvuljuvung ta djaraljap; azua itua masan musalj a vincikan: masalut, maisuisu a qemavaqaqvay a vavayavayan, qemaljuqaljup a uqaljaqaljay; azua itua tekutekuan a vincikan: cemevelj, ta mangetjez a djipnu umaljen a tja sikudan, tjinaulan anga a sitjaisangasan, nu cemevelj kuculjen a pitjumaq.  sa patagilj anga a lemukulj sa pasa caceveljan ta namacay. avan nu tja sikeljang ta sikudakudan na tjasevalitan.

tucu izuanga (liningdjelj a pinenetj tua tja kay) nua siihu, patagilj anga a pitua ku-bung tua padjaljedjalj a vencik tua kinacalisianan a ku-bung, pai tja sizangalan a kemacalisiyanan a vencik tua tja kai tua tja kakudakudan. tja kipaqenetjay a sitjaisangasan a caquan, sa tje kasalu tu valjut anga a tja kakaiyan, tu izuanga uta a vecik nua tja a kai!

鄉文物館分成服飾區、器皿區、雕刻區，展示品的介紹使用族語、漢語並列，透過手機可無障礙欣賞，達到教育並傳承文化的功能。

最吸睛的是五層紅檜木雕。最高層是malivu部落遷村史，從山上下到平地有抬木柱、頭頂糧食、背小朋友等；第四層paukuz是頭目嫁女兒，新娘入場、盪鞦韆、下聘、聯歡舞等；第三層kakaqepuan是聚會場，族人在家前有榕樹的頭目家標記下聚會、商討等；第二層masalut是收穫祭，有婦女們搗小米、男士們打獵、扛獵物、共享的景象等；最底層cemevelj是族人的出殯儀式抬棺外葬，特別雕出往日蹲式的室內葬。係族人先前的室內葬習俗，改至戶外公墓出殯儀式的紀錄。 

沒有文字，只靠圖文木雕不夠完整，現在公文的重要語詞也開始族語和中文並列，「國家語言平等法」已通過，透過族語文字，更要好好的學習活化我們的語言與文化。