朗聲四起

112 年全國語文競賽臺灣原住民族語言朗讀文章 【德鹿谷賽德克語 (原稱:德路固語)】 國中學生組 編號 1 號
Knkla tama rudan

Pxal slaqi ku siida, kndadax nganguc meiyah sapah ka tama,“Tabug isu ka dha huling mqalux nii ha! Thiyun su hmrapas” msa ka tama. Kiya ni dha huling nii ga tuhuy knan kdjiyax, ana ku musa inu o snegulun ku na. Kiya ka kiya ni dhuq misan do wada dha dsan lmiqu ka huling da. Kla huling balay ka dhiya, “Phuling” ksun ka kari emptsamac.

Alang dgiyaq daya ga dhuq misan do musa lmiqu ka dsnaw. Yaa bi paah idas12 dhuq idas 2, kika ssaan lmiqu emptsamac, yasa hnici rudan ka gaya musa tmsamac lmiqu ksun. Jiyax nii o pklug ungac hari ka qqpahun, kiya ni ida lmutuc gaya nii sayang na ka kndusan alang dgiyaq daya.

Mnrngaw knan ka tama mu rudan, “Misan ka dungus bi saan lmiqu, muxul hari do ini nami usa lmiqu da, yasa prajing mshjil ka dbubu samac da. Nasi ngalun ka bubu dha do, peungac ka mlutuc babaw da” msa ka tama mu rudan. Kla niqan bi knkla na quri skudus lmiqu ka tama mu rudan, spruun mu bi ka tama mu rudan, ida ku mkmsluhay bi musa lmiqu uri ka yaku.

Yaa bi suqi ku ciway na, ini ku srwai bubu mu musa lmiqu. Kiya ka kiya ni ida ku na tgsaun mgmeenu ka qyqaya seangal samac lmiqu. “Mowsa lmiqu hmi han, niqan ka phuling, niqan ka powsa banay, truk ni gasil uri, niqan ka madas puniuq uri” msa ka tama mu rudan. Wada bi lmiqu ka tama rudan ni tama do, ida ku tmaga dhiya kdjiyax. Yasa mangal bi samac ka tama rudan ni tama, saw ka rapic, pada, rqnux, bowyak dnii… ka ngalan dha balay. Yaku ni bubu mu rudan o ida nami smkuxul bi mkan sntmuan rumul miric, yami ka wada sblaiq bi mkan rumul miric kjiyax.

Pxal smiling ku tama mu, “Tama, dhiyaq ni llabang bi ssaan tmsapac ka lmiqu, wada namu shuya kika ini namu uda tqdang elelug hug?” “Rngagun misu ha! Ida tnegsa rdrudan sbiyaw uri ka knkla nami sayang wah! Muda kleelug ga smipaq kingal lqling qhuni, kiya ka pskrayan dha klaan dha meiyah dungan” msa ka tama mu rudan. Mlutuc rmngaw duri ka tama, “Mmowsa lmiqu siida, asi ka qmbahang rngac sisil, mkksa kleelug o iya bi khmuc rmngaw ana manu, kiya ka musa egu ka nangal samac.

Dha tnabug mu huling balay o musa tuhuy tmsamac uri, huling balay nii ga ida mkla bi smknux knux samac ka muhing dha, embiyax bi qaqay na mhraw ni qmrap samac uri. Ida stmaan bi tama rudan ni tama musa lmiqu ka huling mu balay nii. Mqaras ku bi niqan bi pahung dha musa lmiqu ka huling mu balay nii, kla saw nii ka endaan emptsamac, iya ta bi lxani ha!

112 年全國語文競賽臺灣原住民族語言朗讀文章 【德鹿谷賽德克語 (原稱:德路固語)】 國中學生組 編號 1 號
祖父的話

小時候,爸爸讓我養兩隻黑狗。兩隻狗跟我朝夕相處,一到冬天狗就會被帶去深山,原來牠們是獵人們口中的「獵狗」。

12月到隔年的2月是上山的時期。這是先祖傳承下來的生活模式,正好是休耕期,到現在這習俗依然被流傳至今。

祖父曾說:「冬天是狩獵的時節,春天不狩獵,因為是母獸懷胎時,野獸會無法傳宗接代!」

阿公教我狩獵方式,帶獵狗、放彈簧、繩索、捕獸夾,還有帶獵槍。

每當祖父與爸爸上山,我會等著他們回來。他們上山一定會有所收穫,獵物有飛鼠、山羌、鹿、山豬等等。我跟祖母最愛吃摻些鹽巴的山羊肝。

我問父親:「狩獵的山林遙遠、寬大,怎麼不會迷路?」父親說:「老人家教我們把砍掉路過的木頭作為記號,回程時就認得路徑。」父親說:「去深山狩獵時,要聆聽靈鳥的聲音;走在路上時,不亂講話,才能有收穫。

兩隻獵狗鼻子靈敏,聞出獵物的味道後,會有力地追逐與抓獵物,是祖父與父親的好幫手,我與有榮焉。獵人是這般神勇,要繼續傳承下去。

文章資訊
文章年度
112
文章編號
1
文章組別
國中
文章語別
德鹿谷賽德克語 (原稱:德路固語)
族語標題
Knkla tama rudan
漢語標題
祖父的話
文章作者
詹素娥
漢語摘要