lro molegelege ta mwa lika’e idra kadro ta tawaneta idra daedae, kwadra lro wata kiraceve ’adolota idra yataka lrawli, idra lro maka ’iyalre si kota ka kacalisiya si ’Aairang lro ’adoko sa lrawli, ka maka kaelra ta ki’Airang lro ’adolo sa lrawli lrini, berathe lramai kwadra maka elraelra kwa dra lra iro’a kwadra lramanema nelrini katelege oodo, si kota ka kacalisiya lro ’adolo ta sa lrawli kadro thaino, lra kalriya’ai ta dwavace sanaikai ka bera the si timo hoanahoy ka asa twa’oza, asilro yata kai legelege maro ping siyang nga ki kacalisiya asilroiyata makala ka mane manenga, lrakai katha thiboro lro a’ikane sa bolrabolrai odravalro kai ilroko sa tokolo amala, idra lrobo idra drari si ala tholrici, si ala cwalisi si ara kai tokolo sa azaz am sa golragolray lra ikai ka bolrabolray lra ikai ka airo’a, lro mobolra ne ta lrakai ta kidrolo oodo sa makala sa lramanema.
si kaiyasa kota ka kacalisiya ki daedaeta ta mani ka amala sicenge ceng miyamiya, lrakai thingalre ki lra nagana ki lra daedae lramani kai tamalro kaiyaiya, si kaiyasa kai wa thingalre ki kai kadrwaka ta’iyanga.
上山時,要先瞭解要去的地形,若要採植物,要準備一些要帶的東西,我們原住民跟外族人要預備的東西是不同的。
外族人要上山時,會準備米、菜類,東西會很重。我們原住民要準備只有米、鹽、還有起火物。山上如同冰箱,有很多東西,吃的有肉類,沒有獵具,捕獸夾。就用植物當繩鎖用來抓鳥或抓動物,所以會有肉跟菜可吃,不用辛苦背東西。
剛去土地,不知道地形,我們不能經過懸崖峭壁或難走的路,因為無法很順利的到達要去的地方,沿路會受困。遇到天黑,不知道山上的樣貌,要立刻停下不再前進,要找木材起火,天亮後才出發前進。
在山上時,如果沒有水,卻口渴、想煮飯,我們會去峭壁滴水的地方,砍一些tilriva植物蓄水,砍下就可以取水接水滴,才有水喝、煮飯,就不需要找水源地。
現在的小孩子,沒有住在上山,不知道什麼野菜可以吃。我們應教導並常常帶上山去瞭解植物。