kipa’enetj aken tiavuvu nupucavilj a payrang, penili’ ta sasevesevecan ta nakezeng a kasiv, tusipakaleva tua ’ali nia vuvu a payrang. nudjaljunanga tua’adav, nakiljakac aken taiavuvu, tukacuyin aken. tazua tjevavav aken tua pinlju’an ta kasiv, a pinatjukur ta ljung apalidring. kadjemaladjalananga sa gemalju aza ljuang, siveljat ta ’au sa “au! au!...” ayaya tivuvu apakirimu. tazua “au! au!” ayaya amen uta, a kivauvauvalj tjai vuvu a papupicul ta nia ljuang, ulja ikasemekez nuidjalan aza ljuang! pay kacemikelanga amen amauma’, pinlju’anga nia cepeng nia sikaw tua sinikivalit ta payrang. izua kiamcay, tjaljumesengan, pa’ecang, angkukuy, tawpu, ’atiya kata ljualju a sulayilayic. izua uta navavayavayan a bahun a ping na ’uvalj. kamangetjez amen iuma’ selemananga, ljakua kicevungan atja lja’edi’edi namapuzangal nakemaljava, pay ’aru’aruten a penuljat niavuvu azua naki’epuan. ulja tja sinikalevanga a mamamav aya tiavuvu. “aiyang lja tazua!” aya tia vuvu a kipa’ene’enetj!

izua nu pumayanga kianema kasiv, lja tazua nekanan nugasu nutinku a sikesa, kanamezua a sipecungu nangua’ sakamaya, tingtingngen napayrang sakivalit ta vurati ta kiabic. nupupicul a u’aljay venaljes ta kasiv, cemavulid aburukay. kavililj ma’iljianga sihu, nuljemeliav a temu’ez takasiv uri ljemkuya tua gadu madjulu amacunu’ a kadjunangan. katalu nekanan a kakipaysuan saka nekanan a kuba tazua, numakelkel ta sipapupaysu ta kakedriyan katua sipasupu, vaika tjemu’ez tua zingla, kiracev, muricemel amavukid. sipaveliveli akivalit tua paysu, kavililjanga izuang kisiaba uta asipaveli. nukaljataleman ta’arizang a payrang, azua sipatjalitjalik ta’apulu na’arizang a zingla, nurukurukung inika maveli, pacikelen nua payrang aya tivuvu. nupaveli rema’ezemetj lemagav ta sakingting, marekutj nudjadjasen na kisacu tjarapatavungen! aiyanga tja pala’la’an ayaya tivuvu apaljelusa’!

tua lami a paday, tjasinikamangua’ kakaljaculjan itjen tazua. siayanga tjauka setavatavatj a mamaza isadip. nekanan akini’inuman. semacawcau a temalem tua sipaveli. a kakedriyan pusaladj akiljasangasanga kiljuguy a paveli. pakamangua’ tusi’eljing tua itjuma’. nuliav a kinisamuljan liav a zinululj a paysu. sinuzengezengan a pa’ulid a kinipaysu! 

早期漢人過年時，爺爺總會預先準備幾綑又直又堅固的木材，送平地的朋友。我們一路坐著滿載木材的牛車，還幫忙吆喝催趕牛車…

回程時，籃子袋子都裝滿了年糕、鹹菜、豆鼓、鹽巴、又硬又黏牙的糖果，有女用的粉撲、夾子。到家時已天黑了！爺爺把所有的物品分給大家！

有時也會砍雜木去平地換食物，部落有力量的男子會劈柴，扛下山換物品。後來政府嚴禁砍伐林木，恐山林將有崩山坍塌之虞。

當時還沒有工廠或其他賺錢的地方，情急之下只有往山林砍黃荊樹或採藥草來賣才有錢哪！到了後期種樹薯，可以賣到好價錢。

每到漢人種植長豆時，需要大量的直條插枝作豆類攀緣用。那時都得利用黑夜，免得被巡警逮到將受法律的制裁！

那個時代一切靠人力種植，小朋友為分擔家計認真採集決明子、白鳳豆來賣，努力一點的就可以存多一點錢，是血汗錢！