朗聲四起

Haiza qalinga tupa tu; “Maaq i is’ukanin a qalinga a, na’is’uka amin a siduq.” Maisna’iti ata uqansaipan tu, maaq a qalinga un a kistataan i siduq tu iniqumisan tu kadimanun daingaz. Inastu ti tas’a qalinga haiza tas’a ka siduq miqumis, makusia aingka anak’anak siduq tu qalinga pababazbaz kuzakuza, sauhaan uka’in bunun itqaal i qalinga ta, a musquina qalinga ka: sintupa dau ka “musqu’in a qalinga ka, musquin amin a siduqa.”

Maaq a qalinga un a uka tupaun tu isimaq a mamantuk? Isimaq a masihal? Muliva ka bunun tupa tu nii a duma siduq qalinga mamantuk. Asa ata amin minqansiap tu maaq tastusiduq qalinga a, isia Tama-diqanin tu sinsaiv.

Haiza mita Bunun taismaihima ka qalinga: malastakBanuaz, malastakiTudu, malastakiBakha, malasBubukun siin malastakiVatan. Maaq a sinbabazbaz tu qalinga a, haiza ka mamaszang, haiza ka nitu mamaszang; haiza dau ka itqalun, haiza dau ka nitu mapa’ itqal. Maaq i pali’uni titi tu bisngav a, mavaivi duma siduq tu qalinga, tupa ata siin takBanuaz tu titi, maaq a Bubukuna tupa tu maibabu, maaq a takiTudu siin takiBakhaa tupa dau tu qacu.

Maaq mita siduq a Takivan, haiza mita qalinga nanu kanada’an isbabazbaz tu dailaz, asa tu nitu panpungulan. Laupakadau tu tus’a a, mapasiza’in ata duma vaivi tu siduq, mapasasaivin i duma tu qalinga, asa dau tu matqas maqansiap imita takiVantan siduq tu qalinga dailaz.

Maaq a takiVatan a man “a”, man “i” bazbaz, haiza ka siduq a man “qai” siin man “hai” babazbaz. Uka mita “qai”, “hai” siin “mas” tu qalinga. Tupa a takiVatan tu “masihal” haiza duma siduq qalinga tupa tu “masial” Paqpun asa ata tu kanasia imita qalinga mapasnava, maaq i niin a qalinga mamantuk a, naqalavan ata itu duma siduq tun, kinuzin lauqu namusqu‘in a malastakiVatan tu qalinga.

Ihaan Tai‘uan ti, madia ka vaivivaivi siduq muskun miqumis, pa’u’ula‘in a qalinga. Nitu tupa tu katu namapasnava ki duma siduq tu qalinga. Masasiqu tu asa ata tu uqansaipan vaivi siduq tu qalinga, natudiipin usiza’an duma siduq tu taiklas. Ihaan ka’ku isnava’an malasTauluu, mapasnava amin i malasAmilika. Maaq i mulumaqin a, asa’in tu malastakiVatan pabababaz i tamatina siin tastulumaq tu bunun. Maaq i maupatadau ka, namaluan mita ka Takivatan tu qalingai  tu nitu namusqu.

「沒有語言，就沒了族群。」由此可見，語言的重要。如果說到豬肉，我們和巒群說「titi」；郡群說「maibabu」；卓群和卡群說「qacu」。我們丹社群有正統的原則，跟異族通婚了，語言也互相影響，但是須清楚說話的法則。我們必須按著我們的語言受教，如果語言不正確了，我們會被其他族群的語言搶奪，最後，丹群語言就會消失。

多族群共存，語言相互影響。學習不同族群的語言，才可以獲取別族的語言與智慧。回到家裡，就用丹群族語和家人說話。