maki’ ci ka ṟuw na moṟow ṟik ka sun ṟahka’ hiya. pakatangi ci tanmoṟow pakahulhuṟ ci hi’ lu sumecuw ci pakahiri’ ci pinmugan, gamil na nabkis rali’ uṟi’.

ana’ musa inu’, sipakegal ci tugal mintatana’ yaba’ na uruw ka sun ṟahka’ ta hani.ana nak masaṟigal minbah tehu’ ci ka inbahan na kakelan ga, as ki pasalun pacaruw ka ṟahka’, ingan ma’uṟi’yanak yunakani ka tanmoṟow.kani ka paluhing ci kinnanuxan na ita Itaṟal. cika rali’ ma ga, kelan ka mapapa’ul ci ṟaxal ka ci’uli’ ma ga, “ nel sani ka ṟahka’ na ka nabkis mu, hanak matox ga ” ma cumik ka caxa’ la ga, ungat ka ke’ ka cacaxa’ la ma, ini ahṟaw ka caxa’ la. kani ka as ba’iy lunuli’ ci kinnanuxan ta cuṟung ka ṟahka’ ta hani. macaṟuw cubay ki ka pincaṟuw naka’ nabkis naha la ga, ini samati’ musa umahaṟaw umul ka kinelan na ci’uli’ la ma.magagaṟux lu masasu’ ka ita Itaṟal hiya’, ini mahmut umul ci angaya na ci’uli’, ana’ ṟaxal na ci’uli, bisani’ kora’ kaca maka nabkis ṟali.

pinungan mu kunaṟal tutux humoṟak ci ṟahka’ ka nabkis ka yaya mu. “ cumingas ” sun ta ita.yaba’ caṟung na sa’ang ka sun”cuminas” hani kay. cel ki kutux ka mukrakis ma, maktugal ingkaṟalang musa malikuṟ, ini parule’,  lu laxan naha, pabinahun naha moṟow ni yaba’ ni la ma, sunbili’ suniri’ ka yatas ni, maku ṟakah kisli naka yaba’ ni ka mukrakis hani ma. ga, ananak sunno’ suniri’ naka yatas ni, ini cacpang kancik.ana nak matolax ka sasaing hani ga, tatu’ moh sumuy ka yutas ni ṟali’. ini nak sintariy naka yaba’ ni. nanu’ cubiy mpakhu’il ka yaba’ ni la ga, sipalawa ni kora’ ka ulule’ ni, matatama’ syaw na ṟahka’ kumaṟal ma”iya caṟung pagagali’ ka ule’ mamu ṟali la kay, talagay ka siniri’ ni itan, iya caṟung rungi’ ka sinbili’ m, masu’ kumaṟa la ga,  huṟakun ni ka utux pinkegal ṟahka’ na uruw ma, “ aṟat nak pakaramas kay ” ma, sunbili’ ci ke’ ka yaba’ naka’ mukrakis ma.,buse’ haṟi’ la, yenak hunco’ moh saṟe’ ci mukṟakis tanmoṟow hani ka mago’ nak yutas na mukrakis hani luṟi ma, matox ci kinṟamasan ka sun ina’ naka nabkis wal cumingas hini’ patahlun mi pusa’ ki ka ule’ ni kanel ma, ga, ini ka’ixul ka ke’ na nabkis hia, ini’kabuse’ pingagalan na ka sasa’ing hani ga, wal mahu’il ka kanel hani’, lunlung nak ka laha ga, kani ka sinbili’ na ke’ ni’ nabkis ta ong ma, ita’ nak ka ini agal ci ke’ ma.

灶在泰雅族傳統住屋處於中心的位置，具有煮食、驅寒、防蛀的功能。灶，也代表祖先生根的地方。

灶是由三個石塊組成，用在烹煮食物，去任何地方再蓋房子，會先立灶，意謂著灶延續我們的生活，讓後代子孫不會忘記。若是與人有土地爭議就會說：「你沒有根的所在地嗎？」，另一方則會說：「我祖先的灶就在那邊，你可以去看！」。由此可知，灶可以證明我們最早居住跟生活的地方。所以灶在泰雅族語裡有深奧的意義。

也曾聽母親說過，外公為了拔灶立約的真實事件。據說，有一位少女，嫁去夫家三年沒懷孕，被夫家退還回娘家，但娘家父親雖受盡污辱卻不動聲色也不反擊，只是默默的承受。直到父親快要離世前，喚了家中的孩子到三角灶前，拔出三角灶其中一角，並要孩子們記住絕對不可跟那家人有盟約的遺願。父親留下因屈辱所立的約要孩子們謹記。但不幸卻發生在第三代人身上，因為下一代人沒有謹記老父親的遺願，讓憾事發生在一對新人身上，天人永隔。