朗聲四起

Sbiyaw balay ka rudan Truku ga, mkla bi mseupu meudus hmnru bbuyu, quri qngqaya djiyun qmpah o smmalu nanak ni mttuku balay djiyun kndsan dha nanak uri. Mtbiyax balay qmpah ka rudan Truku sbiyaw, mgrbu balay do mtbiyax qmpah ni msskeeman bi hana miyah sapah paah qmpahan dha. mnhdu mtbiyax do musa maduk bbuyu ka snsnaw, kykuyuh o tminun sapah.

Emptukuy ni emphuma ana manu pnegalang brah na o asi ka plealay musa psgasut han, kiya ka mha suyang bi hru ni lala gnhiyi na msa ka rudan sbiyaw. Gaya o saw nii, msgasut alang ga, mk4 jiyax ka pnsrmalan ni spida hraan idas ska rabi madas ana manu ghak pnegalang, paah sapah mowsa smapuh ka msgasut, madas kingal laqi snaw emptghuy hyaan musa, msgasut o rngagan na ka laqi snaw “Mowsa ta smapuh utux ka sayang da, iya bi squwaq ni gmlux balay”, babaw na nii do phngun na ka tahut ngalun na ka qbulit ni qhuni, qada na ngangut ni mangal bgurah qhuni marah mtahu. Pusu na ka nii ga qmada smudal nuda ni psbgurah euda, iyax jiyax musa smapuh o ini phngi ka tahut nii, babaw na nii ptungan na ka harung gaga jiyun laqi snaw ni hmiru harung musa spuhan, Mnhdu smapuh pnaah spuhan dhuq alang do miyah hyaan kana ka kuyuh tnealang peangal ghak nadas msgasut, yaasa klaun dha nadas msgasut ka ghak nii o suyang bi ni mrana bi gnhiyi niya.

Kmtuy o saw kiya uri, asi ka msgasut ka plealay musa kmtuy, kiya ka ini tmbrii ka seejiq mkan siida. Nasi aji saw kiya dga, ini kmalu hru na ni naqih gnhiyi na uri, duri o tmbriun mhuqil ka seejiq, ana qbhni saw kiya uri msa ka kari hnici rudan Truku sbiyaw.

Gaya kmtuy o saw nii, ini duwa sduuy yayu snalu xiluy ni dmuuy btug snalu djima ka mhug masu, gaya bi ka empprngaw ni squwaq kmtuy siida.

Babaw mnhdu kmtuy ka dsnaw alang o tqnay musa bbuyu kana, mnsa bbuyu dhuq miya sapah do mseupu kana alang mqaras mkan, mimah, meuyas ni rmgrig mktru jiyax. Kiya ka kiya ni ini kndka ka knxalan do ita sayang kng1 hngkawas10 idas 15 jiyax muda psmiyan Mgay Bari 1 jiyax.

太魯閣族以最單純的技術、農具自給自足。太魯閣族古時生活很忙碌，破曉開始，太陽下山回家休息。農忙過了，壯男就入山狩獵，婦女則以織布為主。

在播種及收割前﹐祭司得先去野外樹叢裡四天，準備祭神。在月亮剛出來時，進行一天的祭神儀式。Msgasut（祭司）帶農作物種子，要出發到祭神的地方前，Msgasut將爐中火熄滅，將火灰及木頭清乾淨丟掉。意即：去舊立新，以乾淨的心迎接新的未來。然後用新木祡放在爐灶上燒，祭神期間不熄滅。然後點燃火把，一起去叢林祭神。

收穫時要用竹片製的刀來收割。而且在收割時不能說話。一年有兩次的收穫期一次是在5-6月稱作「Kmtuy Basaw ni Masu」另一次是在9-10月稱作「Mhug Basaw ni Masu」。

但因時代不同，現在每年12月15日，部落舉行三天的Mgay Bari活動。