110 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【馬蘭阿美語】 國中學生組 編號 4 號
O kapaysinan a demak no ’Amis

Adihayay ko kapasinan a demak no ’Amis iti:ya ho. Sowal sa ko malitengay, ano mamalingad ko loma’ay anca maminokay to ko lafang i, cowa kanga’ay ira ko ma’esingay o tatiihay a pinangan konini. Latek o tatahadifak/tatahalifa to tatiihay i lalan, aro’ sa ho aka ho kalingad.

Ano sataliyoliyok sa koya mi’iedaway a ’ayam i ka’ayaw iso a maefel i, pasayra i semosemotan a micomod awa to masadak, o pipaini nira pakafana’ kitaanan to o malingaday ho a loma’ay ita i, o tatatiih ko rakat nangra, mapatay alatek, saka cowa kanga’ay a malingad. Ano mami’adop to, mamifoting to, ma’araw ho koya mafana’ay a mi’edaway a ’ayam tomireng i ka’ayaw no miso i, o mamalemed ko rakat no miso anini sa.

Roma sato, cowa kanga’ay a milinah to nisacapoxan no tao patayra I niyah a omah. O sapaysinay koninian.

Ano ira ko cipadesay a tamdaw no niyaro’ i, cowa kanga’ay pacieci saan a matayal, hawad han ho ko tatayalen no omah, tayra toya cipadesay a loma’ to cecay a romi’ad a miholol pahiheko to cipadesay a laloma’an. Ano maliyang to ninian a pinangan i, makedi’ maemin ko nisacapoxan iso.

O ekong i kaikor no loma’ ano lalekal sa a miaekong i, todong to pasifana’ay to iraay to ko mahawawaay a fafahiyan. O citiyaday a fafahiyan i, cuwa kanga’ay a tomireng i ta’enengan no loma’, ya saan ma’at’at ko hofoc.

Roma sato, i’ayaw no pisaloma’i, tayra ho toya pipatirengan to loma’ a sera a milafin, itiya ano maniti’ih ko nanom i, o mamanaop no cedas koya pipatirengan to loma’ a sera, ano siniti’ih to namal i, o mamairoh ko loma’.

Ano pakanitiih to minokayay to a tamdaw i, caremcem sato ko faloco’ a misaromi’ad toya matiihay a demak, ano saan i, fetilen to epah, pa’icepen, patafaken, teli han i tadimocokan no hangalo. Sowal han, “O roma to ko miso a kaitiraan, aka ka to katayni micana’is i takowanan, painien kako to sakalemed to romi’ami’ad, o nanay to nisafaloco’an no mako konini.”

110 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【馬蘭阿美語】 國中學生組 編號 4 號
阿美族生活禁忌

以前阿美族人有很多禁忌。老人說,如果家人要出門或客人要離開時,有人打噴嚏是不好的徵兆,須暫緩一切動作。

若占卜鳥飛過你面前,穿入草叢裡再也沒有出現,這是提醒我們不能外出。打獵、捕魚如看到占卜鳥站在你面前,表示會豐收。

絕對不能移別人種的秧苗到自己的田裡,這是最大的禁忌。若部落有人去世,停下田裡的工作,到喪家陪伴一天,不然所種秧苗會全部枯萎。

貓頭鷹在屋後有kuu的叫聲,表示家裡將有孕婦。懷孕的女人不能站門檻,不然孩子生不出來。蓋房子之前,屋主要先露宿建地,如果夢到水,房子會有水災;如果夢到火,房子會有火災。

如果夢見死去的親人,夢令你不安,可以做簡單的儀式,準備一瓶酒、檳榔及葉子、煙一根,放在走廊角落,表示「這是我的心意,你已是另一個空間的人,希望別再來找我,保佑我一切平安。」

 

文章資訊
文章年度
110
文章編號
4
文章組別
國中
文章語別
馬蘭阿美語
族語標題
O kapaysinan a demak no ’Amis
漢語標題
阿美族生活禁忌
文章作者
朱珍靜
漢語摘要