Iti:ya ho, i nanaculan a niyaro’ ira ko cecay ta:’angayay a to’el, marengaway i fati’ian no cinemnemay a pala, ano tatayra i nanaculan miladom ko fanawlan i, cuwa kaeca pita’elif tora to’el a kilang, itira pahnhan a macacawma’. Ira ko cecay a kapah lipalaw miala to funos kelacen nira ko tolak nora to’el, caho caho, pakayra toya makelacay a mahadak ko kahenganay a ’adeteng no to’el, mafaheka maemin ko paka’araway a sowal sa; “ma’ilangay ko to’el a kilang” sa! Itiya to ko finawlan a somowal, o kawas no nanacolan kona to’tel a kilang sa!
Ira ko cecay a romi’ad ira ko Paylang tayra i nanacolan miladom, ma’araw kora to’el miletek to! mana leteken no Payrang koya to’el a kilang saw? Ta:’angay koya to’el a kilang, cuwa ko mamafilo a leteken to cecay no romi’ad. Masasowal to kora Paylang; “cuwa ko mamalaheci ita anini miletek kona to’el a kilang, cila sato kita a miletek. sa!” itiya minokay to cangra a mafuti’. To cila pacelem oya Payrang, manengneng nangra kora to’el i, safaheka sa. Mana patatikol malengaw koya kinaletek saw? “Hano mahaen? Mateka to inacila a leteken i, mana patatikol malengaw kona to’el saw?”
Mahalek a miketon, itira saho kora Payrang mafuti’ to kalahokan, maiti’ih nangra ko ma’ofaday kohecaday ko ngisngis a malitengay, pasowalen nora ma’ofaday a malitengay cangra, “O tatilepen no mako kona to’el a kilang” Paca’of sa kora Payrang, “Hai! o laleteken ako! Somowal ho kora malitengay, “Ano sapiketonaw tora to’el a kilang i, alaen ko rosaros, alaen ho ko ’ilang no kohetingay a waco, o tangroy a satahaf ho.” Paca’ofen nora Payrang, “Hai, kilim han ako kona nisowalan iso to sakatayal a losid.”
Papacem to i, tayra kora Payrang mirosaros, so’elinay maketon to koya kilang. Itiya to i, faresi’en nangra ko ’ilang no waco i tatapangan no kilang, tahafen to tangroy a satahaf i kinaketon no kilang. Cowa to kasicengo’ koya kilang, patay sato.
O kawas no nanaculan kora to’el a kilang. Ano makapapah ko kilang, langdaw ko papapapah i, o mamahecad ’aloman ko teloteloc no finawlan. Ano makapah ko ’orip no fanawlan awa ko maan to tatiihay, oya papah no to’el a kilang i, mararid a rohroh makapah ko lengaw.
從前有棵茄苳樹生長在水源地,族人去提水時,總會在茄苳樹下休息。有天有青年拿蕃刀隨手刮一下茄苳樹的樹皮,茄苳樹流出紅色的樹汁,大家驚嚇的說:「茄苳樹流血了。」
於是族人稱茄苳樹是神樹。
有一天漢人到水源地提水,看到大顆的茄苳樹就想砍。
茄苳樹無法一天砍倒。漢人說:「明天再繼續吧。」就回家睡覺。
第二天早上漢人又來了,茄苳樹恢復原樣。
「怎麼會復原呢?」漢人又用斧頭砍,要把樹砍倒。
隔天早上,漢人帶鋸子用力鋸,樹被鋸斷了。他又用黑狗血潑灑樹頭,拿來銅蓋蓋住樹頭。樹不再萌芽,就這樣死去。
茄苳樹是族人的神,如果葉子很多且青翠,族人會像樹那樣旺盛。如果族人都平安順利,茄苳樹的葉子也會經常維持青翠。