sipakayni i “bali” caay katakah kita, nika caay katinengi ku bali namakay cuwaay hakiya a tayni, caay namin kalecad ku bali nu sepatay a puu’an, ya bali nu lalud mapabanihiw ku udip, sapi’sa ku balucu’. mapabali ku lutulutukan. mapiwpiw nu bali ku lutuk mahida u misalukyaway, i tida i tapukuan mabahel, mahida u bangsisay nu balu ku bangsis, nika caay kita pakaadih, caay pakatiyung. alahican mahiza u damsayay a wina mihima midiput, haymaw sa mipuhpuh mikapet, alahican mahiza u makatalay masingkiay, paceba sanay mi’dis i tisuwan. bali, u pakunida sananay a masumad nu demidemiadan.
bali u muculilay nu bali, alahican kalamkam alahican mahaymaw ku culil, mahiniay caay kaw mamazateng nu tademaw caay kaw lalawaen. i tini i ti-ciw izaw ku enemay nu culil a babalian, pangangan han “u mikeliday tu bali”, mala u kitizaan, caay kalecad ku papasayzaan atu sibeliw nu bali, caayay kalecad nu balian, liwliw nu hekal atu caypiwac caay kalalecad ku bali.
u tademaw matineng mikitadu tu bali misanga’ tu yadahay nu canacanan a sadikec, mahida u payapay a balunga, belbel. mahiniay a sadikec misumaday tu saculil atu sakaluk nu tademaw, sisa makaala tu pinaay nu malebut a mihcaan nu likisian, caay kalawpes, acaay kapawan.
u pakunida sananay a bali, bali taneng pakalihalay padaesu, namahini idaw ku nipiladay tu labades. u baliyus ku sakatineng nu papatinakuan. angangan nu baliyus u lalekalan nu akuti’ay a bayuan, mapaakuti’ ku bayu sisa malalahud, mala i sasa’ay nu tatelungan a kitidaan. kilulsa tu nikasumad nu bali atu nikalineng nu Ti-ciw, micumuday a bali mala macacuisay malineng nu adiyuc a balian. anu maselep tu ku akuti’, u akuti’ay nu balian tabakitabaki satu ku icelang nu bali, sazikuzay malabaliyus tu.
我們不知道風從哪裡來,四季的風都不同,風吹在身上很舒服,但我們既看不見、也摸不到。有時像個慈祥的母親,有時又像狂暴惡徒,是自然現象。風的流動有快有慢無法控制。地球有「風帶」,位置、方向和速度不同時,風就不同。
人類利用風製作出許多工具,這些工具改變了人類的交通與農業。風是大自然現象,能帶來幸福,也能帶來災害。