113 年全國語文競賽臺灣原住民族語言朗讀文章 【北排灣語】 國中學生組 編號 4 號
papungadan

aicu a ljautjia kata pairang nu papungadan tua tjausipualjaljak a lumamad ini ka pazangal, ayatua ljiavavav anga a vincikan saka liavanga a kingljang a vecik niamadju, au tucu anga izuanga uta macau a semupu tua tja ungmi, makaya itjen a sipili ta tjaljananguaan a ngadan, manasika aicu a pairang madjuludjulu nu papungadan. ljakua tjitjen a kacalisian liavaravac a tjakakudakudan, selapai a sepaiwan, ayatua maretjimaljimalji a tja iniladjan i’inaljan, nupapungadan inika kina kama katua cemekemekelj a penenetj ta ngadan, mavan a mamazangiljan katua mareka cemekemekelj a maljavar, nu sinikaljavar anga nu pinakasedjaljep anga mapuljat mana sipapungadan anga. napenakisumalji aravac aicua sipapungadanan na sepaiwan.

aicu a tjaivililj tja pacunai aicu a sepaiwan tuki namakuda sipapungadanan ta tjausipualjaljak a lumamad. izua masanmusalj a sipilian ta ngadan na sepaiwan, a sangasangasan malap a kemasi tua nasevalitan a ngadan, aicu a sepaiwan nu papungadan, teveljen a ngadan nua caucau katua ngadan nua uma, pitjailikuzen a ngadan nua uma, aicu a ngadan nua uma sinipukeljang tua ljemita paljingan a tacemekeljan, makaya itjen a kemeljang tu na ljayima umaan a aljak.

aicu a sepaiwan namakeljang anga a iniladjan, yinikamakaya pavalitan a ngadan kata ngadan nua uma. nupualjak ta mavana uri masanvusam itjuma’, nu ualjai a aljak papungadanan ta na vuvu a ualjai a sini patalevak a ngadan, nu vavayan a aljak papungadanan ta na vuvu a vavayan a sini patalevak a ngadan. a sepaiwan tjara pasusu sakamaya taicu a sipapungadan.

a sipasanmusalj mavana vauan a vinac a ngadan, pacun tuazua kasipualjaljak tuki izua anemanema ipalingulj sa papungadani, ljakua inika tjuruvu amaya a namayatucu a sipapungadanan.

pai aicu a ti Dripun a ngadan, kasipualjak mangtjengtjez a dripung tazua, pai papungadanan ta ti Dripun aya kaivu a ramaljemaljen.

au aicu a ti gadu a ngadan, sinipualjak igadu, pai papungadanan ta ti gadu ayaza mareka ramaljemaljen.

aicua sepaiwan izua palisi nu papunagadan, a sangasangasan nu papungadan ikamakaya mamav a ngadan kata kina kama marekavetjek. a sipasanmusalj aicu aetitan ikamakaya papungadan tua na mamazangiljan a kaitjumaan angata a ngadan.

113 年全國語文競賽臺灣原住民族語言朗讀文章 【北排灣語】 國中學生組 編號 4 號
命名

漢人父母要為新生兒取名沒甚麼困難,因為教育程度提高,加上有命相館可以幫忙算到大吉大利的名字,因此取名比較沒有問題。但是原住民取名字問題就多了,排灣族階級分明,名字不是新生兒父母或家人可以決定,是由部落頭目和家族一起討論產生,必須適合嬰兒的身分才可以,這對漢人來說應該是很稀奇的。

排灣族對新生的嬰兒取名字的方式:

第一是取自祖先流傳之名,排灣族命名的原則是「家屋連名制」,即族名後面加上自己的家屋名,每戶都有自己的家屋名,家屋名是世襲的,是每戶人家的表徵,可以清楚辨識每家的孩子更是階級身分的代表,不可以隨意更換的。 

第二是新創之名,即依嬰兒出生當時所發生的事件來命名,這種命名方式不多。排灣族命名的時候也有禁忌,不可以和父母親或兄姊取同樣的名字。平民不得以頭目家系流傳的名字為其子命名。

文章資訊
文章年度
113
文章編號
4
文章組別
國中
文章語別
北排灣語
族語標題
papungadan
漢語標題
命名
文章作者
梁秀美
漢語摘要