Ano kasihecian no pawli i, sakohera sa ko pawli i cifa a nengnengen, papi’acaen to ako ko wina to cecay a falilingan a pawli, he:mek sa kako a masaromi’ad.
Nengneng han ako kora kakohera nora pawli, maharateng ako ko iti:ya ho kaemang ho kako, misapawli ko malitengay i, u fangas ko sapiparohem no malitengay to pawli, manengneng ko akong ato fufu tayra i lawac no ’alo i tifutifuan miretek to papah no fangas, panokay han no mira kora papah no fangas, pispis han miparu i fangfang a midamek pahakelong midemdem to pawli, edeng ira ko lima a romi’ad anca pitu romi’ad marohemay to kora pawli, fang:sisay makapahay ko rohem nira. Hatira tala han to ako a komaen ko karohem nora pawli.
Kaemang ho kako, maulahay kami tayra i tifutifuan mikocakoc to sacilis sanay a fangas, saromi’ad sanay a micepet to falalanges, tahacerem sa misalama to kaliyang niyam, sedak sa to ko wina sisaseti’ a mikilim tamiyanan nga, safilufilu sa to kami a minokay.
I kacanglahan ko kasifalu no fangas, kohecal a kaemaemang sano pakacekingay kora falu ira, fang:sisay, u kaulahan no falalanges mingitengit kora tolak, cengo’ ato papah no fangas, u kasifita’olan no falalanges kora laloma’ no tolak, mafitelak to kora fita’ol i, tatiih sanay to kora fangas, mansa mapili’ kami tora falalanges cepeten niyam a mifalod ko falalanges a misalama.
Nengnengen i raay malecad to micelakan a dinay kora fangas, nga’ayay a pikilidongan, ya papah nira malecad to kangdaway a upih, kalasapilaplap han nanay ako to lalangaw no kolong, anca kalasaseti’ han ako to maliyangay a cefang.
To mihecahecaan, pasowalay to ko wina “ I kasifaluan no fangas u kacanglahan to, kasihecian to no fangas i, nga’ayay to alaen ko sadim a miwarak to futing, u papah ato heci no fangas teli han i tangso i matalaway to ko fao.”
Ano sifalu ho ko fangas i mihecahecaan, ma’ilol to kako to niyaro’ ako, saka’ilolan kora awaay ko kihar no kaemangan a ’orip.
每當菜市場的水果攤擺滿黃澄澄的香蕉,我總要媽媽買一大串回家。
看著黃澄澄的香蕉,總聯想到苦楝樹;小時候,阿公阿嬤從部落河堤邊砍下苦楝樹葉回家,鋪襯在香蕉上再放入大木桶使之後熟,大約五到七天就會有香甜的香蕉可吃。
那時候,最喜歡與部落的同伴待在河堤邊,尤其是在苦楝樹的樹上抓星天牛,常玩到天黑,看到媽媽帶著棍子找來,才匆忙跑回家。
苦楝樹在春夏開花,白色花朵帶點淺紫,淡淡的清香,是星天牛最喜愛的樹。星天牛喜歡咬食苦楝的樹皮、嫩枝及葉片,還會產卵在樹皮,幼蟲孵化後會侵蝕樹幹,我們會把星天牛抓來綁著玩。
苦楝樹的形狀像一把大傘,可讓我們在樹下乘涼,葉子像綠色的羽毛,我常常拿來趕牛身上的蒼蠅,甚至也用來抽打不聽話調皮的同伴。
媽媽說:「苦楝花開就是春天到來,苦楝樹結果,就可以開始用魚藤毒魚,苦楝葉子、果實放櫥櫃還有防蟲效果。」
苦楝花開,引起我思鄉情懷,懷念那段無憂無慮的童年生活。