113 年全國語文競賽臺灣原住民族語言朗讀文章 【南王卑南語】 國中學生組 編號 3 號
tu ngalangalad i trakuban

na lralrakan na mainayan kadri Puyuma. an muketrep misama dra druwaya, dra tuluwa tu ami i, muisatr i trakuban. nenema ami kipatakesi kipaladam dra kakuwayanan kadri trakuban. tuluwa ami kana maranakan aw tuluwa ami kana maradawan.

na amau driya uwaisatr i trakuban i, a “ngaungaway” kema. aw tu kiyumalray kana maradawan dratu ngalad. tu ngalad i ruma i “Sunuda” an kema. “Sununadan” kema mauaw. na uniyan dra ngalad dra tinarapuyuma i, tu kiyumalran tu ngalad kan temuetaw na mainayan. i Gilrasay tu ngalad kan temuetaw na mainayan an kema i, “Gilrasaynadan” kema mauaw. an uniyan dra pinungaladan dratu maidraidrangan i, tu pungaladay lra kana maradawan dar. na musabak driya i trakuban na lralrakan i, mingalad peniya dratu ngalad i trakuban.

na ngaungaway driya i, sadru tu ladaladaman. tarekilangetringetri kana maradawan. tu kadradruwa ami i trakuban i, a “talibadukan” kema. ulraya lra tu tinakesian tu kinalradraman a saima. amawna, a “maranakan” driya. aw an adri maruwa pakurenang dratu pinaladam kana maradawan i, tu langetriaw dar. tu katatelu ami i trakuban i, a muwalapus” kema. amau na maranakan driya.

pakanguwayan kana basibas. tu karabulabulasay kana maradawan melangetri na muwalapus. a kakakeseran emarimetremetr dratu nanayan kema kana muwalapus. an maruwa emarimetremetr dratu nanayan i, tu pulapusaw mutumaradawan lra. mulapus aw muisaisatr i, mutumaradawan. a “maradawan” kema. kandri kana druwaya ami i, uniyan dra pinutrepayan dra ngalad na maradawan. an marengay na maradawan i, tu “sinaluun” mi kana muwalapus garem kema dar. kadradruwa ami mutumaradawan kanadru na sinaluun. katatelu ami mutumaradawan i, a “tinumaidrang” kema aw marepadang lra dra kipuwabetanan dra maidrang. mulapus i trakuban i, musabak i palakuwan kipubetan. a “miyabetan” kema lra. aw kurenang lra dra bangangesaran, dra alabalabat aw dra maaidrangan muka mangayawa paalrupa i drenan. an muisatr i trakuban na lralrak na mainayan. na karamisasayan tu ngalangalad lra, an muisaisatr tu ngalangalad dra lepunan lra. an ta kalradramaw tu pinungaladan i, payas ta malradram dra munuma amiyan i trakuban lra.

113 年全國語文競賽臺灣原住民族語言朗讀文章 【南王卑南語】 國中學生組 編號 3 號
少年會所的年齡階級名稱及其命名

南王部落的少年到1213歲時,就會進到少年會所,接受六年的技藝和德行教育。

剛進入會所的少年稱為ngaungaway,學長會詢問他們族名,族名是Sunuda,學長就會為他們取名Sununadan。如果父母沒有為他們取名,會問祖父的名字,祖父的名字叫Gilrasay時,就取名為Gilrasaynadan。若沒有名字,學長就會為他們命名。進到會所裡都要以會所的名字為名。ngaungaway階段什麼都要學,更要接受服從式訓練。

進入會所第二年是alibadukan,已有些許學習與訓練,但仍是少年期,若學習趕不上進度會受到體罰。

進入會所第三年是muwalapus,但還是maranakan的階級,在年祭之前要經過所有學長的langtri敬棒禮儀,能忍耐的就晉升為maradawan

晉升之後稱為maradawan,成為maradawan後的兩年沒有特定名稱,只謙稱自己sinaluun。成為maradawan的第三年晉升為tinumaidrang,即少年會所的領袖與長兄,開始準備要認教父成為準青年miyabetan,成為準青年miyabetan後,就進入palakuwan隨兄長長輩參加狩獵活動。

文章資訊
文章年度
113
文章編號
3
文章組別
國中
文章語別
南王卑南語
族語標題
tu ngalangalad i trakuban
漢語標題
少年會所的年齡階級名稱及其命名
文章作者
鄭玉妹
漢語摘要