朗聲四起

lunlungun ka inohan mu ule’ cu rali’ ci kaca, ramas caṟung ka ule’ paki nanahi’ hiya’. payux ka sasalahgan naha’. musa’ salahaw nanahi’ lu musa’ salahaw syaw na luling uṟi. yuyuk cu ci kaca, malalahuṟ min karirex musa’ nanahi’, asuṟan ga maras ci suse’. maras ci box lu raramat ruma’ min. tupanga’ min kima’ bukuy. minlu’ ini’ katna’ tupangan ka kima’ ga, suse’ ka patataman lu gunluw min maskakiy ka cami. yonani masinhayuw musa’ mumaṟah. tu’uy inohan, matox min ci uti’-gilung hang ga, mahnguw min lu musa’ min runkes uti-gilung, minagal min laga bale’ min mani’ syaw na tu’uy hang. as rong ka sikanaxan na uti’-gilung nanahi’ hiya’, ramas caṟung ni’un wa!

aṟat nanak kani ka nani’un nanahi’. minani’ min ci uti’-gilung laga, malahang min ci ṟiluk uṟi’, mama’ matanah ka ṟiluk banux mumaṟah ki’. yomin na amol mapapaul lumamu’ ci ṟiluk. moka ṟiluk linamon ga, bali’un min paci totah ṟik, siagal min ci araw na ayu’ kahuni’ pastamak cunghu’, cak! cak! min cunghu’ lu himo’an na ngawa’, maku matanah kora’ ka ngawa’ hinimu’ min. minani’ min ci ṟiluk laga, mukura’ min cika mumaṟah hahalan min. tehuk min laga, siusa’ maxul cika yaba’ na pu’ing kahuni’ ka wanux. malahang ci uṟati’ sable’an ci ṟahka’ pahpunen ci mami’. matangi’ minani’ ci mami’ laga, mukura’ min cika gong musa’ salahaw ci use’. panek ci ucyux ruma’, malahang ci balulung lu kakagang! ruma’ nak ga, musa’ salahaw tahṟuti’ ci uṟati’ use’ ki. ini’ min bah pakmalax salahaw. tehuk maspapaw ka kaṟal kaca ka magiy min moṟow.

ule’ micuw laga ini’ haṟi’ usa’ salahaw nanahi’ lu ini’ kuba’ musa’ salahaw ci use’ gong uṟi. hunco’ ka yonani ga, angungu’ naha pakalu’ ci ṟakah na insa’ ka yaba’ yaya’ na ule’ uṟi ga, payux ka papatasan naha’ patas gako’ uṟi. as tatama’ moṟow salahaw ci tennaw, matox ci tensu’ lu salahaw ming ci nawilung, aṟat ga mara’aras musa’ mawas cika KTV sun.

nanahi’ micuw ga, ini’ nak pintana’ ci ka intaxan mu rali’ la. mama’ maṟuting ka ragex taxan. payux ka ci’uli’ minoh tanux moh kacik ci raxal na alang. su’un naha haṟi kumogi’ kora’ ka aṟat pinumahan. wal kutan kora’ ka kahuni’ manbayaba’, moh ka behuṟ lu awalax yaba’ laga, masrinuw ka raxal lu wal! wal! mulit nanu luling.

住在山上的小孩子很幸福，可以到山上或溪谷玩，小時候，部落的孩子會成群結隊上山遊玩，大的帶小的，有的帶米，有的帶吃的，帶著家裡的牛，掛上木牛車便上山去，路上看到番石榴就去採，找到野草莓後就放進竹子裡，用肉桂棒攪碎，取出用嘴巴舔，每個人的嘴巴都紅紅的。大家繼續上山，到目的地後，找一棵樹把牛的牽繩綁起來，架起石頭開始煮東西，吃完飯大家就去溪谷玩，釣魚、釣蝦、戲水，大家盡情的玩，傍晚才下山。

現在的孩子比較少到山上玩，家長害怕讓小孩去山上玩，小孩大部分都在家裡看電視、打電腦或玩手機，或相約去打球或唱歌。 

現在山上的景貌也不一樣，大量的燒砍，樹木沒了，改種蔬菜，常造成土石流，山坡滑動走山，溪谷被土石覆蓋，人類應該重視環保議題，讓自然生態重生。

小孩在課餘之時，應該走出戶外動動身體，或是打打球，減少打電腦或玩手機的時間，才能健康的成長。