kmayan mrhuw bkis ta Tayal maha, mgluw lungan utux sali lga, ana nanu yaw ba’un naha mtiyaw kwara. knxan ta lela ga, lokah calay mnayang kwara mlikuy Tayal. texan naha piyux la’i nyu managa mani’ ni’un lga, mosa khani b’nux hayi uraw rgyax nku mlikuy utux sali, halan naha mnayang uraw rgyax haca ru mosa naha galan mayah, wahan m’omah kwara nerin utux sali.

kwara mlikuy utux sali ga, maras rhen, soki, lalaw ru karoh, rheran naha khoni’ uraw rgayx, beta utux mayah hopa nya lga, lomun naha puni’ kwara khoni’. waya masu mtlom hopa hayi khoni’ lga, khoyan naha kwara btunux. btwanan naha kwara btunux nya ru, phgan naha phaga ghayung la. nanu yaca ku, mhtuw kya kwara myasa uraw galan naha mayah.

aring kya lga, mwah mtiyaw kwara nerin utux sali, panga kesi, maras payeh ru soki, mosa m’omah mayah. plgan naha ini ptna ryax nku utux kawas, maras giya na lmyun, halan naha tmubux muhiy ruaw mayah naha. maras giya na layan, bolux, erang ru benux, tmheyun naha uraw mayah naha. mosa kmyut uyi ku abaw ngahiy, tmheyun naha uraw mayah. mosa kmoyah ngahiy na cehuy, halan naha muhiy uraw mayah naha. llingay maha uraw mayah naha ga, tmheyun naha kabang uyi.

tehok ryax halan naha kmloh kwara pnmahan naha lga, kwara mlikuy ru nerin utux sali ga, mgebu calay mtuli’ ru, ini htu kilux wagi naga, msbeh kwara mlikuy ru nerin, rasun naha kwara la’i, spanga naha kesi ruma la’i cikuy, mluw mosa mayah kwara naha utux sali. mosa kmyut lmyun, mosa mamu layan, erang ru bolu. mosa kmoyah ngahiy ru cehuy, ini ga mluw mosa mhbyat benux.

kwara ptyawun na mayah hani ga, siga mluw mtiyaw kwara utux sali. lokah mnayang ku mlikuy ga, maki ku uraw mayah naha. mngiyat m’omah ku nerin ga, nanu yaca ku mosa maki ana nanu ni’un nku kwara la’i utux sali.

 

過去的生活，男人們努力燒墾。當他們看到小孩需要食物，一家的男人會尋找平坦的山林土地，燒墾成為田地，讓一家的女人來種植作物。

男人們帶著鉅子、鐮刀、泰雅山刀及鋤頭，他們鉅倒山林土地上的大小雜木，劃定一塊耕種田地的範圍後，就火燒。燒完後，就挖掘土地上的大小石頭，並將石頭堆疊成小石牆，整出一塊可以耕作的土地。

女人們就會照著季節，帶著背籃、小鋤和鐮刀到田地耕作。帶小米種子、綠豆、長豆、素豆和花生的種子，種在田地上。摘取地瓜葉和芋頭苗種在田地上。田地的邊界也會種植南瓜。

到了收割的季節，一家的男人們和女人們，要趁太陽還沒有升起時，帶著小孩，偕伴到田裡工作。他們一起收割小米，摘取綠豆、長豆、素豆，他們挖取地瓜、芋頭，拔取花生豆。所有的工作，一家人同心來作。有了努力燒墾的男人們，就會有可以耕種的田地。有了勤勞耕作的女人們，一家的小孩們就會有食物可以溫飽。