112 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【建和卑南語】 國中學生組 編號 2 號
uwa’umayan da dawa

nu tematehus da dawa mu, na temararamaw lra, na rahan lra mu, kadu i puyupuyungan kana ’uma penapelin di kiaanun diya kana mi’alrup di na micepa miya’apiyar.

maranger paka’inava pakavulaya tu itatelriw ini na tinuhusan na dawa, kema di miakana ta di karuwa ta lremawa’ da temuwamuwan, di maruwa ta diya pu’acar kananta rinuma’enan. kinuwa nantu pauwayan na ngadir.

piya penelin mu, temehus lra di kemuskus semuvuk kana dawa. munu kiakan da ’ayam, salaw ta kemapadangal datu kapalalisiyan na dawa. temaranapawa ta mitulus di madalrama ta datu pauwayan da dawa.

“ lumudang ’’ kemata nu pungaway lrematud ta da tinuhusan a dawa.

kinger ta kani mulri na vavayan, awac diya kema mu, na uwa’umayan kana dawa mu, mau nantu kiyakarunan na vavayan diya kema, di na ma’inayan mu, adi kurarelrang kema, salaw kana mavangavang na vavayan. iniyan da taalaulepan kana ’ami diya. nu pataratemalaulep kema ta mu, mavangavang diya kanantu tinnun di rare’ucan da kavakavang.

na ma’inayan mu, micepa da pa’a’alrupan mucarun di demawadaway da karimerimekan da kiyakarunan. aymu, rikudan lra kana muvalis lra na

kakuwayayan, marpulrapulrang lra kana kiyakarunan.

palru harem kana uwa’umayan da dawa kema mu, na ma’inayan melri mawmau pulralrang lrematud. micepa diya kana makuc, himilrehilr mu’iva’ivat, di mau na dadawayan kana pecir lra, na capcapan lra, na parahanan da taluan lra, nani na kiyakarunan mu, mau na ma’inayan ta talralrimayan kipulraalrang kema.

“ nu mukuwa ta parepuwana lrematud kana dawa mu, marelru’a ta di sumuuc ta diya, ta paresaresanaw pakaareked kantu telriw na dawa di ’inavaya tu sinasever, kanini na ailranan na dawa kana wari diya mu, salaw kana karacaracang, kema na mumu kaniyam.

lremucelruc ta kana ma’uteng na telriw di na calunan diya, di taranapaw ta da adiya mi’ured. nu kadu na urane’ di talrevek dadu mu, ata lremalraaman, ta kasayasayaw muvuc, di sumuuc ta kana adi temelriw, nu melri mu, ta suucanay kana duma na daruk na dare’ kema.

112 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【建和卑南語】 國中學生組 編號 2 號
小米耕作

小米播種那天,巫師或祭司在田地進行祈福儀式,也向掌管農作之神祈求。

希望小米長得漂亮,能讓小米的豐收分給祖靈,也能與族人共享其收成。

儀式結束後便開始播種小米,播種完後,耙土、覆土,避免被鳥吃掉,族人非常重視小米的各種祭儀。

第一次除草稱為「lumudang」。從前,耕種小米田是女人的事,男人不參與,農閒時期,還要忙著織布、繡花做衣裳。男人則負責狩獵,製作工藝,後來因應社會變遷,都是男女分工。

現今,男的幫忙除草,還要負責跑腿及搬運,製作陷阱或趕鳥器以及搭工寮。

第二次小米除草時,疏苗及補苗是為了使小米分布均勻,並有較佳的生長環境。

要拔除營養不良的幼苗及雜草,還要注意病蟲害,過密的健康幼苗,一定要一一連根拔起,再移植到沒長出幼苗的位置,或是種植在另外肥沃的土壤上。

文章資訊
文章年度
112
文章編號
2
文章組別
國中
文章語別
建和卑南語
族語標題
uwa’umayan da dawa
漢語標題
小米耕作
文章作者
洪渟嵐
漢語摘要