朗聲四起

108 年全國語文競賽臺灣原住民族語言朗讀文章 【汶水泰雅語】 國小學生組 編號 2 號
gaga’ na maquwaw na Itaal

tiku gaga’ na nanabakis na Itaal cu cunga’ ga pakakiya a waw laga maquwaw. waw ka ubung, makalik, tumayi’, maniq samiyan ru mamuwa’ cu calaq ga manamanama’ i maquwaw.

kalanay ta’ han ku ubung:ubung na Itaal ga musa payurak i haka’, ini’ saluwiy cuqan i saluwan na ga humakay musa i haka’. mamusa i haka’ ga hawawal ku nabakis ka ti i ragragiyax maha’, “ tila la halay ta macacka cku autuan i haka’. ” musa cumku cu naniqun cku autuan i haka’ ku kinabahan, naqru’ cumku cu naniqun naku nanabakis laga, situbun ku nanabakis han. kumaal ku tumuk maha’, naqrun ta’ ku waw la ru tila imuwag la, kaa pasubuwinah mitaal kiy, aqih ku masubuwinah mitaal gi rarakapun cu na utux na nanabakis. minuwah haka’ laga, mabutubutu’ i maniq i imuwag. muwani masakakaru ru taqrun naha manubuwaw ku quwaw ru taqrun naha maniq ku naniqun laga, mapusugagayay la.

kalanay ta’ ku sumiatu’, qutux kaal ga manaxan i sumiatu’ cu pati’ na aping. musa sumiatu’ ga mutu’ mabunaq musa’ mamayah, ini’ pakitaal cu cuquliq. tayhuk mamayah laga sumiatu’ la, alun ku galhap ru situbux tikay bali’ asiki wahti’, siniatu’ laga sialax ku galhap ru payih. alun ku quwaw ru sipaqusiya’ cku rawq ru nabugun tikay ru sabilun mamayah. saluwan laga muwah ku cuquliq ka muwah rumag tumubux ga sibuway naha ku quwaw ru kalun maha’, sinuatu’ mu cu sawni’ la ku mamayah ru kiya ta’ maglug matawwaw la.

kalanay ta’ ku takasa’ing: qutux cu kal ga manaxan i takasa’ing, mabunaq musa mamayah uwiy ru ini’ pakitaal cu cuquliq gi rarima’ ku cuquliq laga aruwa ki hiya ku qaqariyat la.

maquwaw ga sumramama cu buwax na turakis quga nisayhu’, ubugan ku buwax ru pahiqun na qaba’ ku buwax ru mahnuk laga pahapuyun na halaman ru masay laga sakiun ru sakuun cku baluku’ i basiqan han tali’itu’ laga tamulun la. tamamul ga gahgahun ku tamul ru sighap cku papah, alun ku papah ru siimag cu tamul ru cakuun cku tinilaw, amukan na abag bugati’ ru tarhgun mhun na nanuka quga sasaping. makilux ga usaing quqa tugal riax ga masqusiya’ ku lina’ru, tali’tu ga ingasu riax ga masqusiya’. masqusiya’ laga takahayan na tahang ru nararahgun i kumii’ na nanuka ru ini’ waani la ru, ana tikay ga asiki humaynas cu tugal buwating laga guwahan ru nabugun la.

108 年全國語文競賽臺灣原住民族語言朗讀文章 【汶水泰雅語】 國小學生組 編號 2 號
泰雅族的釀酒文化

泰雅族在掃墓、回娘家、提親、過年、種田或收割時會事先釀酒。

掃墓:天未亮就到墳墓,需先呼叫山上祖靈:「我們到墳墓碰面。子孫將祭品放墓前祭拜」,祭拜完後,頭目說回家,絕對不要回頭看,回頭看會被祖先的神靈抓走。大家各自回家或是各家族聚餐,吃完飯後相互道別。

播種祭:播種祭一年一次,要很早去山上,不可讓人看到。到達後拿種子撒一小塊地,放下種子和小鋤頭,撒一些酒在地上,喝一些後將剩下的留在山上。天亮工作時再給來幫工的人喝,並告知有祭拜過土地。

收割祭:收割也是一年一次,祭祀方式和播種祭相同,須很早到山上,若別人搶先,好運氣就會轉給別人。

釀酒前先將小米或糯米泡水,用蒸籠蒸熟再放涼。將酒麴碾碎均勻撒在飯上並攪拌,倒入平口甕,用苧麻或山棕封緊。天熱時,兩三日就出水變成甜酒釀;冷時用被子蓋住會較快出水。出水後移到窄口甕,用苧麻線封住後不再移動,至少要等三個月才能飲用。

文章資訊
文章年度
108
文章編號
2
文章組別
國小
文章語別
汶水泰雅語
族語標題
gaga’ na maquwaw na Itaal
漢語標題
泰雅族的釀酒文化
文章作者
劉麗玲
漢語摘要