朗聲四起

Uka sikasia bununa tu masmuav mazima mililiskin. Mavia ata bunun tu maqtu mumuslu’ ka iniqumisan i? tis’uni tu haiza mita iniliskinan. Maaq mita bunun tu kainikuza’ana maisnahaan amin imita tu iniliskinan minsuma. Paqpun maaq i masihal a iniliskinana namasihal amin imita tu sinkuzakuza. Sia ti sintupa bunun tu “ Makuaq tu iniliskinan a, namakuaq amin a kainikuza’an. ”

Maaq a iniliskinan una haiza mapus’u, haiza madauqpus; haiza ihaan uvaz’azang nanu’in tu miliskinin i isiata qabasin tu sinkuzakuza, tupaun aipi tu madauqpus a iniliskinan; haiza bununa muqa miliskin i haip tu kuzkuzaun, siati tuapun tu mapus’u ka iniliskinan.

Miqumisang ata a, nii ata maqtu misbu’ mililiskin, aupa maaq a bununa maqnasipa miliskin tu sinkai’uin. Maisna’isaq a bunun kitngaab misliskin? Maisnahaan “ Mavia tu? ” minsuma.

Qabasang maszangang ata duma miniqumis tun tu kukut’aq maun i nitu pinit’ia tu kakaunun. Kitngaab a bunun miliskin tu asa malunsapuz pit’ia, miliskin a bunun tu nama’aq a ispalunsapuz? Haiza matuqtuq i batu, haiza malislis i lukis siin talum, tudiipin ata uhaiza’an i sapuz.

Mavia ata tu na’asa’ saudauqpus miliskin i? Aupa namadauqpus mita bunun tu nalaqaiban, nii ata muqa miqumis ihaan haip tu qani’anan, tasbananin haip a qamisan a, haizang a pungnin tu qamisan. Minaunin haip, laqbingin na haizang duma nakaunun? Haiza haip sui ikma’aiun, duuq i nahaizang laqbingin sui maqtu ikma’aiun? Asa tu iliskinun amin. Qabasang mailantangus mapatuqaizu, mapibulsuk i qalidang, matapha ki titi-libus. Miliskin aingka nakaunun i qamisanin. Maszang qalua tu nitu misbu kikilim kakaunun mapulumaq, nakaunun ihaan qamisanin.

Mavia ka pantu tu na asa’ vingkiu saduu haqil i? Maaq a maqansiap miliskin tu uvavaz’aza, maqasmav aingka vingkiu, aupa namaqtu aingka qabasin mintaiklas, ukiliman i masihal tukuzkuzaun, madia a sui sina’imaun. Maaq a mavai ka iniliskinana siin sinipulan patasan, paqpun namiqdi aingka kuzakuza. Asa’ ata amin tu sasauqbung malkasia ki iniliskinan ti, maaq i maqtu ata saudaqvis milikin a, nanii ata na minbangnu ata malisihal miqumis.

人類比其他物種更會想像。生活會進步是因為有思想，「有怎樣的思想，就有怎樣的作為」。人活著無法停止思想，因為人類是善於思考的生物，思維是從發現「為什麼？」而來。

拿什麼來生火？有人敲擊石頭、磨擦木頭與竹子，從此有了火。從前的耆老們醃製蔬菜，曬乾樹豆，烤乾山肉，他們思考如何能在冬天食用。學生為什麼要不斷讀書？因為知識會加增，也思考待人處事的道理，能夠有長遠的思考，就不會憤怒終日，也會得到他人之喜悅。