Caay katawal ako koya romi’ad to dafak no kaciferangan. Palalen ni mama^ kako, mato macarohay ko ngiha’ niira, sowal sa, “ O mamasofoc to ci ina^, tata patalaisingen ita ciira! ” saan. ’Afang han nira ci ina^ a romakat, kitingen nira kako to kawili a kamay. Toya tatokian, matokato:k ho^ kako a madakaw to paliding a tayra toya mangataay a pipaisingan. O sakatosa^ to a wawa^ ni ina^ koni, nika cihinapec ho^ ko faloco’ ni mama^ to nikasofoc ni ina^. Tire:ng sa i paenan a mihetatala^; kako sato i, mafoti’ i kakamaro’an. Hato tosaay tatokian, matengil to ko tangic no wawa^ nani laloma’. So’elinay, masofoc to ci ina^, matongal to ko tayraay no paro^ no loma’; itiya i, sepatay ho^ ko mihecaan no mako. O mata’elifay a demak yo mamang ho^ kako i, adihay ko kapawanan ako. Yo masofoc ko safa^ ako to fa’inayan i, caay ka hacowa^ ko kafana’an ako. Pakayni to i sowal ni mama^ ko sakafana’ ako. Nika, oya pona^ no fasa^ ako, masapi:nang ako, caay ka pawan kako tahanini^.
O sowal ni ina^ ako, “Oya malimooday a pona^ i tatirengan ita i, o sakakafit no ina^ ato wawa^.”saan. Yo micodad to kako i kwo-cung i, mipakafana’ to ko singsi^ to pakayniay i tatirengan no tamdaw, itiya to kako a mafana’ toya sakakakafit hananay ni ina^. O pona^ han no mita o Pangcah. Yo i tiyad ho^ no ina^ ko tamdaw i, o pakayraan no saka’orip no wawa^. Moetep folad ko wawa^ i tiyad no ina^, masofoc to ko wawa^ ta posoten no ising. koya pona^. Na o pikafitan no wawa^ a ma’orip i tiyad no ina^ i, malamama:ngay to i tatirengan.
Itiya yo sayiten no ising ko pona^ ta malaliyas ko ina^ ato wawa^. Orasaka, o nanitiniay i ina^ ko tatirengan ita, o malecaday to no ina^ a remes ko remes no wawa^. Ano malaliyali:yas ko tatirengan no wawa^ ato ina^ i, caay ko mamapo:sot no sasayit. Mato kita o Pangcah a finacadan, o cecayay ko pona^ no mita. O malecaday ko remes no mita ato no tato’asan no mita.
Yo minengneng kako to pona^ no tatirengan ako i, maharateng ako ko tadamaan no ina^; o roma^ sato, mahemek kako ao teloc no Pangcah kako. Orasaka, caay ka nga’ay kita a mafokil to sowal ato seragawan no tato’asan ita o Pangcah. Onini ko sakaci’icel ako a mirayray to sowal ato serangawan no tato’asan. Sa’icelen ita!
我忘不了一個夏天的凌晨,爸爸叫醒我,緊張地說媽媽要生了,送媽媽去醫院,我帶著睡意一起到醫院。爸爸焦慮地在門口等候,而我睡在長廊的椅子上。過了二個小時,傳來嬰兒哭聲,我們家多了新成員,當時我才四歲。我對弟弟誕生的記憶印象不深,就連我與弟弟的童年生活,也所記不多。但對弟弟的臍帶,卻有著深刻印象與好奇,至今都還有記憶。
身上的肚臍眼是我們跟媽媽在肚子裡的連接線,這條連接線,把我們連在一起。連接線叫臍帶,一切所需氧氣、水分和營養都靠它輸送,它是一條生命線。將這條臍帶剪斷,原來臍帶的地方,就成了肚臍眼。
剪斷了臍帶,我離開了媽媽,成了獨立個體,但我們血脈相連,非這一剪能剪得斷。如同我們身為原住民,身上流著原住民血液,從我們出生的那一天起就息息相關。
每當我看到身上的肚臍眼,就會想到媽媽,流的是原住民的血液,就不能忘記自己的語言及文化。這股無形力量,一直推動著我把族語學好。這股無形力量,一直是我努力學習族語和文化傳承最大的動力。