111 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【秀姑巒阿美語】 高中學生組 編號 1 號
Mato lodi’ay a ’orip no mato’asay

Yo mocelemto ko cidal i ^etip to kalafian i, mamasefadto ko to’man to lafii, o cahid i kakarayan mapatedi^ no ’edil no mocelemay a cidal, sakahengang sa ko lodi’ i kakarayan, tadakakahemekan awaayto ko kikakaay to nika fangacal a nengnengen. Talacowa cecay aca a seli’ ko nika ira ta malahadapto, kaka’inalan kaka’iwilan.

Yo manengneng ko makapahay a lodi’ i ^etip no kakarayan, maharateng ko ’orip no mato’asay, matiya o lodi’ i ^etip ko nika kapah a tapalaen ko ’orip no mato’asay, kakalimlan kakahemekan. Nawiro, kakalimlan kakahemekan ko ’orip no mato’asay a mato’as?

O sowal no tao i “ ira ko mato’asay i loma’ i mato iraay ko ccay a fodawan ” saan. Onini a sowal i, o pasifana’ay i titaanan to “ o kakalimlaan ko mato’asay ”. Nawiro, o kakalimlaan ko mato’asay? Sa o mato’asay han i, o maanho ko poc, caayto pakaletep tono kapah a ’alik’ik, kalapawanto to maamaan a demakan. Ano o ’orip no tiring i, o papa’ayawento o dadipotento ko ’orip, o maan ko nga’ay saw to nikato’as no mato’asay? O kakalimlaan a ’orip no mato’asay i:

Saka-cecay, Ano i selangawan no Pangcah ko piharateng a minengnengen to ’orip no mato’asay i, o nga’ayay a palowaday to sowal ato selangawan no Pangcah ko ’orip naira, ato o nga’ayay a pikidafu'an to fenek to sowal no Pangcah ko mato’asay, o ma’oripay a citing no sowal caira, o romasato, ira i ’orip nangra a materek ko taneng no to'as. Orasaka, o kakalimlaan ko ’orip no mato’asay i niyaro’.

Saka-tosa^, O pasifana’ay to saka’orip to romi’ami’ad ko mato’asay. Kitini i pilosid to ’orip to romi'ami’ad, anoca o nipikarari’ari’ay to kalotamdaw sahto o pinanaman no kapah, nawhani, pakayni i pa’ayaw no mato’asay a inaneng ko ’orip no kapah a tamdaw. Ano ira ko mato’asay a pa’ayaw to dademaken i tada o malemeday cangra. Saka ano awaay ko matiniay a citanengay a mato’asay a pa’ayaw i, caay ka salalan ko dademaken, saka o singsi no ’orip caira.

Mahaenay saka ano hiratengen ko ’orip no mato’asay i, caayto kahacowa ko mihcaan naira, matiya o lodi’ i ^etip to kalafian, macengel niira ko cahid i kakaranay i, sakahengang sato a nengnengen, kaka’iwilan kakahemekan. I cepo’ no ’orip no to’as i, o mahaenayto ao kaka’iwilan kakahemekan kakalimlaan.

 

111 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【秀姑巒阿美語】 高中學生組 編號 1 號
猶如晚霞的人生

黃昏時分,天上的雲彩,薄薄的一片,被夕陽的餘暉照射,天空染成一片火紅的晚霞。這美麗的晚霞雖然令人陶醉,但是,不一會兒工夫,晚霞便消失在地平線下,美麗的景象霎時就不見了,雖然短暫卻帶給人心曠神怡!

當望見天邊美麗夕陽西斜下落時,不難想起了老人家,他們猶如黃昏的晚霞一般美麗,令人佩服可惜。為什麼老人家越年邁越令人可惜呢?

「家有一老,如有一寶、要珍惜老人家」。老人家行動緩慢、記憶力消退,需要扶持和照料。

若從原住民族生活文化來著眼,老人家是文化與語言最好的傳承者,是活字典,他們典藏著無數的經驗和先袓的智慧的資料庫,為部落不可多得耆老。

老人家為日常生活的導師,是年輕人生活學習的對象,有年長者在旁指導,生活才能被鞭策。倘若有年長者在各行業指導,這才是年輕人的福,年長者是生活的導師。

年長者在世的年歲不多,在人生快結束時,宛如晚霞般的美麗令人陶醉嚮往。

文章資訊
文章年度
111
文章編號
1
文章組別
高中
文章語別
秀姑巒阿美語
族語標題
Mato lodi’ay a ’orip no mato’asay
漢語標題
猶如晚霞的人生
文章作者
林茂德
漢語摘要