朗聲四起

Akong akong, nawiro sakahengang sa ko cahid no kakarayan? Macorah ko kakarayan haw?

Matalaw kako!

Aka ka talaw! Ati ati ati, kamaro’ itini i tatihi ako.

Pasowalen ni akong kiso, ano sakahengang sa ko cahid no kakarayan i wali^ to kalafian i, o tatayni to ko faliyos. O mamilosimet to kita toya nipawalian a panay, ’ariray ato kodasing, a mina’ang patayra i ’ariri^. Ano matakop no faliyos i, tata’ang ko ’orad, ma’opica ko pinawali^.

O roma^ sato, ano ma’araw iso ko safolofolo:d sanay a kakonah i sera^, ano eca^, i lalan i, o mama’orad to. Malinah cangra a tayra i nga’ayay a kaitiraan nangra a dihif. Ano caay pina’on maripa’ iso cangra i, caay ka siwala^, to^to^ sa a pasayra toya kaitiraan nangra.

O nikamiming no tatireng nangra ko nimanay, tada marikecay a pina’orip cangra, tata’ang ko ’icel, o nananamen no mita o tamdaw ko pinangan nangra.

Ira haca^ ko cecay a fenek no to’as, pakayniay i pinalengaw; ira koya salonan hananay a rengos, o tay-fong-caw han no kowaping ko pipangangan.

’Arawen ko papah, ano ira ko cecayay a toris no kapitek i papah i, cifaliyos tonini a mihecaan; ano tosa^ ko toris i, tosa^ ko faliyos a tayni. Ira ho^ ko roma^, ano malo:fic ko kowawi^ anini^ a mihecaan i, aira ko faliyos saan.

Hay haw..., hilam o mahaenay aca^; saka, narikoran no faliyos, olah sa kami mipodpod to matefaday a heci^ i kalaeno^ no kowawi^ a losay.

Wa:tah ko fana’ iso akong!

O fenek no to’as konini, sakafana’ nangra to pinangan no romi’ad, mafana’ to kiso haw? Matini ira to ko wey-sing ato ley-ta i, masapinang to a maemin ko rakat no faliyos, ato pasacowa^, o tata’ak no fali^, pinaay ko faliyos no aniniay a mihecaan. Awa:ay ko malawaay. Ira to ko matiniay a sakafana’ to pigangan no romi’ad, makafana’ to ko tamdaw a mali’ayaw a misolimet to maamaanan ta caay ka kari’ang no faliyos ko lalosidan.

「阿公！天空的雲，怎麼變成紅色？是著火了嗎？」「天空出現紅色晚霞表示颱風要來，要把廣場的稻穀、玉米、花生，收到倉庫。」「看到螞蟻成群移動就是要下大雨」「salonan出現一節摺痕表示今年有颱風，兩節摺痕就是二個颱風，如果龍眼樹結實累累，就表示會有颱風，颱風後，我們會到龍眼樹下，撿拾果實」

這是祖先觀測颱風的經驗和智慧，現在有衛星、雷達，颱風的路徑、方向、風力大小，預測今年會有幾個颱風，減輕災害。