qalang Pyana ki Skikun puqing bawiq calay roq cyan nha ki’an qa ita qalang Giran qani, qabax Tayal ga muya ro kluh rramt qabax, pyanga puqing htgan na pnuya rramat cnqani. khmay ccquliq ga nya maki saying cnqalang qani, cn’ulu pntyawan calay.
qenah maki cquliq, qnahaw su mwah skut Tamana ro pnbaq mrkyas qa qalang Skikun ro qalang Pyanan msqutux lungan naha ru huyay msqun, nanak ywaw na mtiyaw, pn’aray blaq na ywaw, khmay galan ina qa qalang, mbhuyaw qalang uyi.
nanu san maha cnroq mehum rgyax qani, glbang rroq nya ga kahul qalang Pyanan, eta qalang Skikun, qalang Lmwa ga, giwan qutux llyung kki’an nha, mlux cqa syax na llyung Mnibu ki ryaniq turuy na mwani qani, pyangan Tamana ga puqing pnmahan, maki Tbihi uyi, qutux kawas ga tmangux abax, ’bagan, qmisan ga mincyugal muya. kruma qmisan ga puya qenu tyaba. ulung su piyux pntyawan, Tayal ga ini shriq qalang skran qalang benux, nya si kaki qalang.
Qalang Pyanan, Skikun, Lmwan ga pyanga glabang roq qa pnmiyan rramat qani, rramat nya ga pyanga htgan rramat qa bawiq rrgyax kya mwani qani, nyan gatu kbalay ki ptuliq minnanak musa knblaq qqnxan qalang Tayal, pisan nqa kbalay muyax ’byan, pqmahun, ana ga, maki uyi qa mrkyas llaqi lmnglung mha, ini piyang qa maki krryax blaq na ptyawun ki sthan nya krryax, ini piyan blaq uyi pila nya rramat, mbehuy lga, uka qabax pinnuya la. Nnau mmwani qani maki qa mrkyas llaqi, garing lmnglung muya llamu na phpah ru ocya, qalang Pyana ki Skikun nyux garing pcqrux linhuyan na puqing pmuya pphpah ki ocya, giwan qutux nanak na pqmahun nha.
ckawas tlu kmarus ggalan laga. ana ptbes rramut uyi ga, ini soya maray uyi la, baq mpung qnxan Tayal. mwani qani, iyat nanak pqmahun qmayah ptyawun nha, ulung nyan garing mtiywaw ywaw na kklahang ru musa rgyax mcisan mangay, qaniy uyi ga qutux nanak na ryaniq lungun, thuyay pngsa minnanak kinbleqan qnxan qalang na tayal, kahul qinyatan mtiywaw na llaqi, thuyay lmeliq qabax qqnxan qalang tayal.
南山、四季是宜蘭縣最高的二個部落,居民大多以種植、採收高冷蔬菜為主業,是宜蘭縣「高冷蔬菜」主要的輸出地,人口最集中的二個村落,也是工作最穩定的二個部落。
四南地區是由南山、四季、茂安一直到英士部落,串連而成的,沿台七線、台七甲線蘭陽溪沿岸及溪谷,形成高冷蔬菜園區。種植的作物以高麗菜為大宗,其次為大白菜,一年大多種植於春、夏、秋三季,冬季時或有人種植蔥蒜。因工作機會穩定,故大多居住於原部落,人口外流較少。其中以南山、四季及茂安所種植的區域為最廣,也是宜蘭縣最主要的高冷蔬菜產區。
近年來,部落營造的盛行,藉由不同的營造,使部落產生新的風貌,部份青壯年嘗試種植高經濟作物—花卉。四季、南山開始成立相關的產業合作班,期望能轉型成功並造就另一個工作選項。
隨著觀光服務業盛行,除了傳統的農作產業,營造傳統融合現代的獨特部落,是可以思考的方向,部落在環境中更添競爭力。