Seuxal balay o empprngaw ka seejiq ni mneudus bbuyu msa ka kari bnhangan, yaasa rudan Truku sbiyaw o daan bi mqraqil ni punu mnarux tnbgan ka kndsan dha, kiya do thjil kana ka seejiq alang da. kiya ka kiya ni thtur kska dgiyaq, yaa bi saw ima mtduwa hmjil ka btunux paru dgiyaq Brayaw bitaq alang ga ta niqan sayang, kiya ka maagaya pprgun Truku ni pusu pniyahan gaya knlangan Truku. Kiya do lala klgan qbhni miyah psdka, wana qbhni sisil ka tmkla dmijil btunux, kiya do qbhni sisil ka maapusu gaya Truku ni pusu gaya knlangan Truku. muda saw uyas qbhni sisil, ptqlahang rmngaw Truku purug bi kari tnegsaan hnici rudan ta sbiyaw, manu saw kiya do qbhni sisil nii ka maaqbhni utux Truku. Kiya do dkuyuh Truku ga patas tnunan dha o saw dowriq qbhni sisil. Qbhni sisil nii o pusu bi kngkla kndsan rudan Truku uri.
Mowsa qmpah qmpahan ni tmsamat o nasi meuyas iril ka sisil o aji malu asi brinah miyah sapah nhari kiya. Mowsa qmpah qmpahan ni tmsamat o nasi meuyas narat ka sisil o malu balay ni mtduwa musa kiya. Mowsa qmpah qmpahan ni tmsamat o nasi paah iril skiya mquri narat ka sisil o malu balay ni mtduwa musa kiya.
遠古時代,sisil成為族規、社會規範的根源。上山工作或打獵,族人會注意sisil的叫聲位置或飛行的位置判斷吉凶。傳說,有群鳥討論,可以把大石頭移動,牠就是領袖「神鳥」。烏鴉飛過來,無論怎麼移動都沒有辦法,最後離開。接連來了許多種鳥群來移動,都無法移動。最後來了一大群綠眼繡鳥「sisil」,一下子就把大石頭移動下山,從此成了領袖「神鳥」,現今則為「靈鳥」。
太魯閣族的祖先無論做什麼工作,都會先去「鳥占(psisil)」為求平安。