ta sicuayan, a se Paiwan zuku a caucau qemumaqumanan a kipaquzip a kimadju. a pasasan pazangzangal nua taqaljaqaljan, a parekatjenglai nua a uqaljai a vavayan, namatulu imaza itua maka kilalailaing nua taqaljaqaljan.
neka nu nase kisumalji, kemljang anga tua mare kipavalavala tua siselapai, sa maqaqeljiqeljing tua kemudain anga.
azua “ kavetjekan tua likezaljen ” a kinacemkeljan, inika sikasiasiaq azua sematua tja ljaqediqedi a kisedjam tua lami. ayatua kana kinacemkeljan anga tjara ki seljavak sakamaya, mavan anga uta aicu a sinikanapakisumalji itua qinaljan a se Paiwan zuku.
manasika, “ ni hau ma? ” nuaya se Paiwan zuku a caucau, “ nakeman anga sun? ” aya. au nu kivadavadaq itjen a mayatazua, tja pinakacuan ta tja vinarungan tu “ nu ini anan ka sun a keman, idu samaza’u i tjanuamen a keman, ” inayan, saka kinasivarung azua kai.
“ nakuya venudilj itjen a ki kamanguaqan, tja sikamama’amav sakamaya kumalji a ki tjen a tjarakedrikedri anga, ” aya azua tulu nua se Paiwan zuku a kemasi mamiling, a niya ramaljemaljeng.
a maqacuvucuvung nu secevung tuwa namasi kinacu a ramaljemaljeng a vavayavayan, tjara tjaulan a kinacu nimadju sa sangasan a sematjez azua kinacu nua ramaljemaljeng nuwa vavayavayan, sana cikeli a malap azua kinacu nimadju.
tucu, a sinan umaq nuwa taqaljaqaljan patjavava’avav saka patjakezeng anga, ini anga ka marekutj kumalji a namakuda a pasa kudral a raljiz. ini anga ka tjen a pacun tua marka maqacuvucuvung a namaitazua a kipapuljat tua valisakedan.
ui tu ljiyavava’avav anga saka patja manguaq anga aravac a tja sikac a se Paiwan zuku. ljakuwa tui nanguaq a kemuda itjen ituwa maparumarumalj a zidai katua ljiyavava’avav a caquan nua kagakku, saka tjen a nakemamayan a palalaut a namenadjulu saka nama pasaqetj a tja kininemneman?
從前生活困苦,沒有一個家庭例外,大家生活的步調接近,能彼此體會、彼此扶持。
家庭「斷炊」是常有的事,向鄰居「借糧」也不是丟臉或稀奇的事。每家總會遇到這件事,也變成部落生活很特別的畫面。
族人彼此見面的招呼語,不是「你好嗎?」而是「你吃飯了嗎?」這個意義是:「如果你還沒吃飯,我接待你來我家吃。」
我們排灣族有古訓:「好處不要獨享,即使大家分得一點點也要共有。我們的長輩也會這樣教導我們。」
排灣族人的生活是大大的進步、改善了。但我們要如何在高科技的生活和時代,仍然保有單純樸實的態度呢?