ta sicuayan, a se Paiwan zuku a caucau qemumaqumanan a kipaquzip a kimadju. a pasasan pazangzangal nua taqaljaqaljan, a parekatjenglai nua a uqaljai a vavayan, namatulu imaza itua maka kilalailaing nua taqaljaqaljan.

neka nu nase kisumalji, kemljang anga tua mare kipavalavala tua siselapai, sa maqaqeljiqeljing tua kemudain anga.

azua “ kavetjekan tua likezaljen ” a kinacemkeljan, inika sikasiasiaq azua sematua tja ljaqediqedi a kisedjam tua lami. ayatua kana kinacemkeljan anga tjara ki seljavak sakamaya, mavan anga uta aicu a sinikanapakisumalji itua qinaljan a se Paiwan zuku.

manasika, “ ni hau ma? ” nuaya se Paiwan zuku a caucau, “ nakeman anga sun? ” aya. au nu kivadavadaq itjen a mayatazua, tja pinakacuan ta tja vinarungan tu “ nu ini anan ka sun a keman, idu samaza’u i tjanuamen a keman, ” inayan, saka kinasivarung azua kai.

“ nakuya venudilj itjen a ki kamanguaqan, tja sikamama’amav sakamaya kumalji a ki tjen a tjarakedrikedri anga, ” aya azua tulu nua se Paiwan zuku a kemasi mamiling, a niya ramaljemaljeng.

a maqacuvucuvung nu secevung tuwa namasi kinacu a ramaljemaljeng a vavayavayan, tjara tjaulan a kinacu nimadju sa sangasan a sematjez azua kinacu nua ramaljemaljeng nuwa vavayavayan, sana cikeli a malap azua kinacu nimadju.

tucu, patjamanguwaq anga, a kisaseljang tuwa ljiniyavavavan nuwa zidai. azuwa na kinatavakan a sikdan, tucu, nekanga nu kavetjevetjekan tuwa likezaljen, azuwa mare pasedjasedjam tuwa lami, ini anga itjen ka lemangdangda tuwa makakivalisakesaked a kivadaq a “ nakeman anga sun? ” ayaya.

tucu, a sinan umaq nuwa taqaljaqaljan patjavava’avav saka patjakezeng anga, ini anga ka marekutj kumalji a namakuda a pasa kudral a raljiz. ini anga ka tjen a pacun tua marka maqacuvucuvung a namaitazua a kipapuljat tua valisakedan.

ui tu ljiyavava’avav anga saka patja manguaq anga aravac a tja sikac a se Paiwan zuku. ljakuwa tui nanguaq a kemuda itjen ituwa maparumarumalj a zidai katua ljiyavava’avav a caquan nua kagakku, saka tjen a nakemamayan a palalaut a namenadjulu saka nama pasaqetj a tja kininemneman?

從前生活困苦，沒有一個家庭例外，大家生活的步調接近，能彼此體會、彼此扶持。

家庭「斷炊」是常有的事，向鄰居「借糧」也不是丟臉或稀奇的事。每家總會遇到這件事，也變成部落生活很特別的畫面。

族人彼此見面的招呼語，不是「你好嗎？」而是「你吃飯了嗎？」這個意義是：「如果你還沒吃飯，我接待你來我家吃。」

我們排灣族有古訓：「好處不要獨享，即使大家分得一點點也要共有。我們的長輩也會這樣教導我們。」

如今，排灣族人隨著時代的進步，生活大大的改善，排灣族人漸漸的在富裕的生活中失落了。那種生活、教育和態度也就隨著高收入、高學歷、新意識型態的時代來臨而消失了。 

排灣族人的生活是大大的進步、改善了。但我們要如何在高科技的生活和時代，仍然保有單純樸實的態度呢？