110 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【中排灣語】 國中學生組 編號 4 號
sinipasulagav a kai

masa paqaljai tuwa marka salasaladj, saka inika patjekai a patjurinangnangan tuwa qetiqetit a kai, liav aravac a pinaka izuwa a kai a sipasulagalagav nuwa Paiwan a caucau, au sinikapapulevan aravac tuwa kinai kacauanan niamadju.

tucu uri amin a tjeqacang” aya sakamaya a uri tja sipapupatarevan.

nu pacun itjen tuwa “tjeqacang” aya vecik, “ pakan tuwa qacang ” inayan, ljakuwa kisausav tuwa caqi ” ayangata a susu nuwa Pinaiwanan, aki anema a kapacacapilj niamadju aya’u?

nu kemasi tuwa vecik itjen a pacun neka a paqulid nu kapacacapilj, ljakua nu pitua sikudakudan anga nua Paiwan izuwa aravac a kapacacapilj.

ayatua inika pakaseljeanguaq a Paiwan a caucau tuwa patjanema a patjurinangnangan tuwa caqi ” aya, penaqaljai tua i palingulj a caucau inayan, manasika izuwa za sinipasulagaw a kai a pinasevalit. qau nu sevecen a qivu, azuwa “ tjeqacang ” aya kai sinipakialalang tazua kisausaw tuwa caqi ” aya.

ljakua, aki anema a kapacacapilj nua qacang” katua caqi” aya’u?

pai mavan anga aicu a namasan tjaucikel tua sikudakudan ka sicuayan nua Paiwan a caucau.

ta sicuayan a tjamanguaq a pagalju tua kinacemekeljan nua Paiwan a caucau, tjara seman puqacangan a pi ljaqediqedi tuwa umaq, saka paquzip tu ita tu drusa tuwa qacang. au azuwa puqacangan tjekezan a pi tjaivavav a venaratj tuwa melavalava a valji a makaya a kalingdjeljan a kalikuculjan nuwa caucau, mavan anga azuwa a ljaljevavavan nazuwa a tacemkeljan a pakinedjamai” tuwa qacang.

manasika tjeqacang ” nu aya pakan tuwa qacang ” siniaya a paqulid. pai nu izuwa qivu a “ vaik aken a tjeqacang, ” nu aya, uii tu “ vaik aken a kisausav tuwa caqi ” aya zuwa susu nimadju, ljakua azuwa patarevan ituwa vecik angata “ vaik aken a pakan tuwa qacang, ” ayaya. kemasi maza itjen a kemeljang tuwa kipapa’ulingav katuwa pare paqaljaqaljai nuwa Paiwan a caucau.

patje tucu, ini anga a mapida a paquziquzip tuwa qacang a kinacemekeljan, ljakua nu uri vaik a kisausav tuwa caqi, tjara qivu anan sakamaya a “ vaik aken a tjeqacang, ” aya. ljakuwa maya masalusalu turi vaik timadju a “ pakan tuwa qacang ” a paqulid.

 

110 年全國語文競賽原住民族語朗讀 【中排灣語】 國中學生組 編號 4 號
用詞迂迴

排灣族人為了禮節,會迂迴的方式講話,使大家說話的時,可避開不雅的字眼,不會不禮貌,也增添生活樂趣。

今天以tjeqacang這個字來做為例子。

tjeqacang的字面是「餵豬」的意思,但排灣語卻是「拉屎」之意,「拉屎」跟「豬」是怎樣扯得上關係?

早期排灣族生活環境稍好的家庭,總會在住屋的緊鄰處設有豬圈,並且養上一兩條豬。在豬圈上會架上寬到人可以平穩蹲站的厚木板,作為全家人上去給豬「加菜」之用。

換言之,tjeqacang的本意是「餵豬吃尿」的意思。也就是說,當有人說「我要去上廁所」時,雖然語中的意思是說「我要去拉屎」,但其字面上實際的意思是「我要去餵豬」。

時至今日,養豬已經成為專業的事業,絕大部份的排灣族家庭已經少有飼養豬隻的,也早已設有現代沖水式馬桶,但是當排灣族人要上廁所時,還是會說:「我要去餵豬」。

文章資訊
文章年度
110
文章編號
4
文章組別
國中
文章語別
中排灣語
族語標題
sinipasulagav a kai
漢語標題
用詞迂迴
文章作者
廖金鐘
漢語摘要