ka tapuluq anan a ku cavilj, izua ka makatalj, kacuin aken ni kama a uri sema vavua men, qau ka i djalan anan amen, izua za djalan a naselapai a maljekuya tua zinaljuman, manu ka pacun ti kama kirimu a semkez sa patagilj a ljemnguaq tazua djalan, a matu mavan anga a nia pinaranaw a sema gadu.
“ aku titjen a ljemenguaq tua djalan? ” ku ayain a kivadaq ti kama.
“ tja djalan a mapuljat aicu, kumalji a tima nu kana pacun tu izua a namaljekuya tua tja djalan, ki tjara namaya uta a seceker sa ljenguaq, inika manu masa nanguaqan nua tja varung, aicu tja sinikamamamaw a pudjalan a mapuljat a cemavulid ”, ayain aken a temvela ni kama.
tuazua, inika ken a kemljang tuki anema angata a patarevan nua siayatazua ni kama, ljakua naqeljetep aken sakamaya sa ku kisaseljang a tjaimadju a zemukum a masengseng.
manu paqulid a kai ni kama, inika nacuai, tjatju ka semkesekez azua marka caucau a uri cemalivat i zua, sa kisaseljang a masengseng a patje maljenguaq saka kemaljacemikelan azua kinakemudamudan nazua djalan, ka namrepudjavadjavai anga men, mavadavadai anga sa tjara vaivaik a sema tua uri marka sazuain.
uii tu kakedrian anan aken, ljakua kudral aravac a ku kinivauvalj a kitulu tua patjara siparekivalisakesakedan tua kinataqaljaqaljanan nua kacalisian.
tua situluan anga ni kama tjanuaken, tjara qivu anan a palegleg a patjavililj, “ namayatucu a tulu nua tja sevalitan, namayatucu uta a tulu ni kama tjanuaken, patje tucu ini anan ka ken a pacun tuki izua a seljekuya, pai saka ayatazua-u anga uta a temulu tua marka su aljak nutjaivililj ”, aya.
aicu mavan ka tjakezeng anga ken a pagalju, izuanga ku pulingalingaven a pagalju taicu a sinitulu ni kama. pai kinemnem aken tu inika nanguaq a madraudraw a namayatucu a tatuluan a nguanguaq aravac nua Payuan zuku, saka nu pualjak anga ken, ki tjara ku situlu uta tua marka ku aljak a marka ku vuvu aicu a tulu, ulja sipatatavelavelak aicu a namayatucu a namasan kakavelian a nasi itua nia kinacemkeljan a patje palalaut.
十歲時,有天父親帶我上山,在途中看到被水沖蝕嚴重的道路,父親毫不猶豫就停下來修路,就像是我們上山的目的一樣。
「為什麼是我們要修路?」我問父親。
「這是大家的路,任何族人看到路壞了也都一定會停下來修路,並不是我們心好,而是每一個用路人共同的責任。」父親回答。
當時,我並不瞭解父親為什麼如此做。不久之後,所有經過的人,都停下來一起修路,沒多久道路就恢復了舊觀。父親告訴我,這是傳統共識和價值。
等我更大的時候,對父親這樣的教導有了一點意會。排灣族這樣美好的教導不能被遺忘,等我有後代也要這樣教導我的子孫,盼望這有價值的生命在家族中代代相傳。